Thân gửi anh em BHD TW GĐPTVN
Anh em sẽ không ngạc nhiên khi nhận thư nầy; Trước nhất, tôi chân thành gửi đến anh em lời cầu chúc may mắn, đạo tâm kiên cố, tổ chức GĐPTVN bền vững!
Quý anh em thân thương, qua những đợt bảo táp phong ba đối với PGVN suốt từ ngày đất nước chia đôi, phía Nam, PG được chư tôn Thiền Đức ra sức chấn hưng để tồn tại suốt thời Ngô quyền, dưới áp lực của các cha cố, chư tôn đức không ngại hy sinh thân mạng, ngọn đuốc cuối cùng của Bồ Tát Quảng Đức đã thiêu huỷ một chế độ; Sự hy sinh cao cả đó, GĐPTVN là một lực lượng nồng cốt có tổ chức hổ trợ không nhỏ cho PGVN để hình thành một GHPGVNTN sau 1963.
Nói như vậy có nghĩa GĐPTVN góp phần khai sinh GHPGVNTN chứ không phải GHPGVNTN khai sinh GDPTVN; từ đó GĐPTVN là một thành viên trực thuộc GH, có một tầm vóc vượt trội và đầy ấn tượng trong số 11 tổng vụ; Điều quang trọng nhưng ít ai để ý đến trong cơ cấu tổ chức của GHPGVNTN bấy giờ : Tổng vụ Thanh niên tách khỏi Tổng vụ cư sĩ; Nói như vậy không có nghĩa chư tôn đức thiết kế tổng đồ không xem Thanh Niên là Cư Sĩ, mà xem thanh niên là nồng cốt vượt trội và có tổ chức hơn Cư sĩ, hay các hội đoàn cư sĩ như Tiểu thương…
Và một thời, khi HT Thiện Minh làm Tổng vụ trưởng Tổng vụ Thanh Niên, có ý tách GĐPTVN làm một chuyên ngành biệt lập song hành với Tổng vụ Thanh niên; Điều nầy cho ta thấy tầm vóc và giá trị đích thực của GĐPTVN; Một giá trị xác định sự tồn tại của GĐPT trước khi có mặt GHPGVNTN và vẫn tồn tại sau khi GHPGVNTN ngưng hoạt động tại VN; Tuy tổ chức GĐPTVN gặp nhiều khó khăn từ nội bộ đến ngoại cảnh, nhưng anh em vẫn giữ vững lý tưởng dìu dắt các em, giáo dục các em trở thành một Phật tử ngoan đạo, một người con hiếu thảo, và nhất là một công dân tốt trong mọi xã hội.
Đó là lý do đích thực và giá trị đích thực để GĐPTVN tồn tại đến hôm nay; Tuy nhiên có một vài thành viên ở trong nước cũng như ngoài nước có khuynh hướng chính trị, không những cá nhân mà còn đưa các em theo con đường không thích hợp đó! Bất cứ tổ chức tôn giáo nào gắn liền sinh mạng mình với thế quyền hay có khuynh hướng chính trị đều không tồn tại lâu bền, thọ mạng gắn liền với thọ mạng của chính trị nhất thời đó. Gần đây, có vài dấu hiệu đe doạ thọ mạng của GĐPTVN, từ bên ngoài tổ chức cũng như bên trong tổ chức GĐPT:
1/ Về phía nhà nước, luôn muốn giải thể hoặc sáp nhập GĐPTVN vào Ban Hướng Dẫn Nam Nữ Cư Sĩ thuộc GH hiện tại để dể bề kiểm soát, tuy họ biệt GĐPT là một tổ chức tốt, nhưng là lực lượng nồng cốt thuộc GHPGVNTN; đó là việc làm tất yếu của bất cứ thể chế cầm quyền nào; Nhưng không đủ lý do giải tán và gặp khó khăn khi buộc phải sáp nhập, vì các anh em không vi phạm pháp luật, vì các anh em là đoàn thể gương mẫu của mọi đoàn thể hiện nay trong nước, và nhất là tính nhu hoà của một Phật tử, anh em không phản đối nhưng chưa vội chấp nhận. Việc áp lực nầy đã có suốt 30 năm, nhưng gần đây do yêu cầu của GHPG hiện tại, nên áp lực càng gia tăng, khi mà những vị trong BHD NN CS cảm thấy bất lực điều hành và tổ chức lực lượng GĐPT mới.
2/ Các anh em vừa ra được mấy số báo nội bộ lấy tên Sen Trắng, tổ chức đoàn thể nào cũng có quyền ra một Nội san để phổ biến sinh hoạt và giao lưu nội bộ, thế nhưng có mấy điểm anh em cần lưu ý với những vấn đề nhạy cảm của tình hình PG hiện tại; Tuy ai cũng biết GĐPTVN gắn liền với GHPGVNTN, nhưng không có nghĩa nó là bộ mặt của GHTN, vì trước khi GHTN ra đời, nó đã có, chẳng qua, liên hệ pháp lý tôn giáo nên có sự dính líu chẳng đặng đừng, chả lẽ GĐPT dứng biệt lập chênh vênh không thuộc đâu, không nói ra, ai cũng biết ngoài tính pháp lý, GĐPT còn có liên hệ tình cảm đạo vị thầy trò với GH quá cố, nhưng không vì thế ra mặt công khai như một thách thức mà hiện nay GHTN là vùng nhạy cảm, nhà nước không muốn ai liên hệ!
Sen Trắng số 5, ngoài bìa in hình TT Tuệ Sĩ, phó VT VHĐ; Sen Trắng số 8, nội dung có bài Tham luận GĐPTVN THẾ GIỚI, không hiểu anh em chịu trách nhiệm biên tập có dự đoán những khó khăn mà GĐPTVN sẽ gặp phải khi công khai như một thách thức.. Thuần tuý GĐPTVN lâu nay chuyên giáo dục, vẫn giữ thái độ trung dung để tồn tại; Biết rằng GHPG hiện nay rất nhiều bất toại, ngay chính nội bộ cũng bất mãn, nhưng chúng ta không nên có những ngôn ngữ như GH thừa sai…biết rằng GHPGVNTN một thời hào quang toả sáng thế giới, có những hành động lý tưởng, nhưng vẫn là tổ chức khó chơi đối với nhà nước hiện nay, chuyện GH và nhà nước là của riêng họ, chúng ta chỉ biết nhiệm vụ thuần tuý của một tổ chức giáo dục đức tin PG, GĐPT đang chịu nhiều áp lực, chả lẽ ta tiếp cớ để họ gây khó khăn hoặc giải thể GĐPT?.
Đó là những dấu hiệu đáng quan tâm mà tôi tin rằng với kinh nghiệm tuổi đời cũng như tuổi đạo và nghiệp vụ giáo dục, các anh em sẽ tế nhị linh động uyển chuyển để lèo lái GDPTVN tồn tại mãi mãi. Sau đây, tôi xin góp vài ý kiến, nếu có thể, hãy xem như một tiếp trợ cho sự hiện hữu của GDPTVN:
1/ Các đơn vị GĐ có thể trực tiếp đăng ký với chùa mình sinh hoạt, và chỉ có vì cố vấn giáo hạnh hay thầy trụ trì chịu trách nhiệm trực tiếp với GH hiện tại.; đó là hệ thống ngang từ cơ sở hạ tầng; Hệ thống ngang của BHD, bước đầu ngoại giao với BHD NN CS của GH hiện tại tìm hiểu nhau những yêu cầu mà hai bên có thể chấp nhận, trong thời gian đó, hai bên vẫn tôn trọng sự sinh hoạt của nhau, không gây khó cho nhau, và BHD GDPT hai bên vẫn giao lưu trong tinh thần con Phật; trao đổi nhau những kinh nghiệm và góp ý nhau những thiếu sót. Chúng ta không nên cố chấp, chia rẽ hay quá khích có hại cho tổ chức GDPT đồng thời sái với tinh thần Phật tử.
2/ Các anh em có thể giúp BHD NN CS tổ chức các khoá huấn luyện những đẳng cấp thấp cho đến cao nhất để đoàn sinh áo Lam có một trình độ chuyên môn nhất quán dù thuộc GH nào, ở bất cứ nơi đâu.
3/ Nếu các huymh trưởng của GH hiện tại thiếu tác phong, chúng ta ngồi lại chân tình góp ý để hoàn chỉnh một tác phong huynh trưởng tốt đẹp hơn.
4/ Thường xuyên gặp gở BHD NN CS cũng như các huynh trưởng bên đó như trong cùng gia đình để giải tỏa bớt áp lực và cảm thông nhau hơn, không có thành kiến nhau.
Những điều cơ bản khi thực hiện, sẽ phát sanh những yêu cầu mà từ đó ta linh động giải quyết.Anh em hãy hảnh diện, mặc dù gặp khó khăn, nhưng anh em vẫn có được sự kính nể từ nhà nước lẫn GH hiện tại; Anh em vẫn còin duy trì một lựuc lượng GDPT khá đông, và ngay cả những cứ điểm cao cấp của GH hiện tại, vẫn tồn tại các đơn vị GD thuộc BHD TW, đó là một lợi thế, chúng ta phải biết tận dụng lợi thế đó để làm bàn đạp phát triển hợp pháp, và nếu có phải kết hợp giữa hai BHD, chắc chắn anh em sẽ là người chỉ huy nòng cốt chứ không thể bị lệ thuộc. GHPGVNTN ở vào thế tiến thối lưỡng nan, một phần do chính chúng ta cố chấp, thiếu uyển chuyển. Ki Tô giáo VIỆT NAM cũng có hai GH, một của nhà nước, một của toà Thánh, thế nhưng họ biết hoà hợp để tôn giáo họ phát triển, không chửi nhau như chúng ta.
Tóm lại, GĐPTVN là một tổ chức trực thuộc một GH nhưng là một tổ chức có tầm hoạt động hữu hiệu và thọ mạng dài lâu hơn một GH, chúng ta phải cẩn trọng trong việc điều hành để ngày nào đó, anh em không những chẳng bị giải thể mà còn được tận dụng khi GH hiện tại không còn tin vào khả năng điều hành của những đứa con mình đã khai sinh. Anh em cần cập nhật nội dung giáo dục các em, nặng phần tu tập và giáo lý hơn để các em không cảm thấy đến chùa chỉ để hát ca giải trí. Và một số huynh trưởng các đơn vị thiếu hiểu biết về tình hình PG hiện nay, BHD cần đả thông.
Những lời trên đây phát xuất từ ưu tư đối với tiền đồ Đạo Pháp, ngoài ra tôi không có một quyền hạn hay trách nhiệm với bất cứ GH nào hiện nay, mong anh em cảm thông
Chúc các anh em thân tâm thường lạc, Phật sự viên thành.
MINH MẪN 30/4/05
TG &DT: Tham luận thể hiện quan điểm của tác giả, hiện sống tại Tp.HCM, không nhất thiết phản ánh quan điểm của TG & DT.