Nhật Ký Biển Đông hai tuần đầu của Tháng Tám ghi nhận những chuyển biến quan trọng như sau:
-International Bussines Times ngày 1/8/2014: Trung Quốc thừa nhận hiện thủ đắc hỏa tiễn đạn đạo mang đầu đạn nguyên tử có thể bắn tới Hoa Kỳ. Đó là hỏa tiễn Đông Phong DF-41 tầm bắn 7500 dặm với tốc độ siêu thanh được thử nghiệm năm 2012.
-BBC tiếng Việt ngày 4/8/2014: “Ngoại trưởng Bắc Hàn sẽ thăm Việt Nam trong một phần chuyến công du Đông Nam Á. Ông Ri Su Yong có mặt ở Hà Nội từ ngày 5/8 đến 8/8, theo thông báo của Bộ Ngoại giao Việt Nam và sẽ dự Diễn đàn Khu vực Asean tại Miến Điện ngày 10/8.” Hiện nay Bắc Hàn có nhu cầu nghiên cứu thành quả của công cuộc “Đổi Mới” tại Việt Nam.
-VOA tiêng Việt ngày 4/8/2014: “Bộ Ngoại giao Philippines công bố Kế Hoạch Ba Hành Động tại hội nghị các nước ASEAN tại Miến Điện. Phát ngôn viên của Bộ Ngọai Giao Phi Luật Tân, ông Charles Jose nói khái niệm đằng sau kế hoạch 3 gọng kìm này là “giải quyết các hoạt động khiêu khích và gây mất ổn định trong khu vực.” Đề nghị này được Việt Nam, Brunei và Nam Dương ủng hộ. Nhưng theo Reuters ngày 4/8/2014: “ Vào ngày Thứ Hai một giới chức cao cấp Trung Quốc bác bỏ đề nghị này của Phi Luật Tân đòi Trung Quốc ngưng mọi họat động có thể gây thêm căng thẳng tại những vùng biển tranh chấp và tuyên bố rằng Trung Quốc có thể xây tất cả những gì Trung Quốc muốn tại Biển Đông”.
-BBC tiếng Việt ngày 5/8/2014: Bạch thư quốc phòng hằng năm được Thủ tướng Shinzo Abe thông qua hôm Thứ Ba nói, “ “Môi trường an ninh quanh Nhật Bản ngày càng trở nên khắc nghiệt do căng thẳng với Trung Quốc và lo ngại về Bắc Hàn.” Thế nhưng từ ngày 5/8/2014 lực lượng tuần duyên Trung Quốc và Nhật Bản cùng tập trận ba ngày ở gần Tokyo. Đây là cuộc tập trận chung đầu tiên.” Tình hình thế giới diễn biến thật điên đầu. Sáng ngồi nhậu với nhau, tối về nhà mài dao toan tính giết nhau.
-AP ngày 5/8/2014: Tại hội nghị thượng đỉnh Phi Châu-Hoa Kỳ tổ chức tại Hoa Thịnh Đốn, TT. Obama tuyên bố các công ty Hoa Kỳ (trong đó có Coca Cola và Genenral Electric) sẽ đầu tư vào Phi Châu 14 ti đô-la trong cuộc chiến giành giật Phi Châu với Hoa Lục. Tuy nhiên Ô. Obama lại nói rằng đầu tư còn tùy thuộc vào tình hình an ninh.Năm 2009 Hoa Lục là nước hợp tác thương mại lớn nhất với Phi Châu, mỗi năm 200 tỉ đô-la qua mặt cả Hoa Kỳ. Năm 2014 Liên Hiệp Phi Châu khánh thành trụ sở chính tại Ethiopia với đại sảnh 2500 chỗ ngồi do Trung Quốc tài trợ trị giá 200 triệu đô-la. Các quốc gia Phi Châu trong ngày khánh thành trụ sở đã ca ngợi Trung Quốc thành công với nền kinh tế chỉ huy. VOA ngày 27/1/2104 đưa tin, “Thủ tướng Meles Zenawi của Ethiopia chế nhạo những toa thuốc kinh tế mà các nước phương Tây bốc cho châu Phi vào cuối thế kỷ 20 là “những loại thuốc rút cục còn tệ hơn căn bệnh.”
-BBC tiếng Việt ngày 6/8/2014: “Hộ tống hạm tàng hình trang bị hỏa tiễn đạn đạo INS Shivalik của Ấn Độ hiện đang ở Hải Phòng trong chuyến thăm bốn ngày. Truyền thông Ấn Độ nói đây là một phần trong nỗ lực thúc đẩy quan hệ quân sự giữa hai nước, quan ngại trước sự hung hăng của Trung Quốc tại khu vực Thái Bình Dương. Ấn Độ trong nhiều năm qua theo đuổi chính sách hướng về phương Đông và đã tăng cường hợp tác an ninh-quốc phòng chặt chẽ với Việt Nam. Ngoài huấn luyện thủy thủ, sỹ quan cho tàu chiến và tàu ngầm Việt Nam, Ấn Độ còn cho Việt Nam một khoản vay 100 triệu đôla để mua bốn tàu tuần tra.”
-RFI ngày 7/8/2014: Hôm nay 07/08/2014, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCaine và đồng viện dân chủ Sheldon Whitehouse bất ngờ đến Việt Nam. Theo Sứ quán Mỹ tại Hà Nội, ba hồ sơ quan trọng là an ninh khu vực, nhân quyền và thương mại đã được phái đoàn nghị sĩ Mỹ thảo luận với cấp lãnh đạo Việt Nam. Theo VOA tiếng Việt ngày 8/8/2014, “ Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain tuyên bố đã đến lúc Hoa Kỳ nên nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam, vì Hà Nội đã có tiến bộ về nhân quyền.” Việc nới lỏng lệnh cấm vận có thế bắt đầu vào tháng sau.
-Voice of Russia ngày 7/8/2014: “Nga sẽ tích cực hơn nữa phát triển quan hệ với các nước trong khu vực Châu Á-Thái Bình Dương (APR) trên bối cảnh quá trình địa chính trị và biện pháp trừng phạt của phương Tây, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Vasily Nebenzia cho biết trong cuộc phỏng vấn với Itar-Tass hôm thứ Năm.”
-RFI ngày 8/8/2014: “Các nước Đông Nam Á vào ngày 08/08/2014 đã khởi động loạt hội nghị cấp ngoại trưởng thường niên tại Naypyidaw, thủ đô Miến Điện. Theo nhận định của giới quan sát, sóng gió sẽ nổi lên trên hồ sơ Biển Đông, với việc Trung Quốc phải đối mặt với các yêu cầu đòi Bắc Kinh chấm dứt hành vi khiêu khích trong vùng biển mà họ tranh chấp với các láng giềng. Trong diễn văn khai mạc Tổng Thống Thein Sein nói rằng những diễn biến hiện nay trên thế giới đang gây ra những mối lo ngại nghiêm trọng trong khối Đông Nam Á. Theo Trung Quốc Tân Văn Xã, chính quyền Bắc Kinh có kế hoạch xây dựng năm ngọn hải đăng trong vùng Quần Đảo Hoàng Sa.”
-BBC tiếng Việt ngày 9/8/2014: “Trong cuộc gặp với Ngoại trưởng kiêm Phó thủ tướng Việt Nam Phạm Bình Minh bên lề hội nghị bộ trướng các nước ASEAN, ông Vương Nghị được dẫn lời nói Việt Nam và Trung Quốc là láng giềng thân thiết, đang phải đối mặt với nhiều thách thức và vấn đề phức tạp ở trong và ngoài nước trong giai đoạn cải cách và phát triển quan trọng. Đề cập đến tranh chấp hiện nay, ngoại trưởng Trung Quốc nhấn mạnh hai phía cần coi trọng lợi ích chung và nỗ lực giải quyết các vấn đề liên quan thông qua đối thoại song phương. Tuy nhiên, ông cũng khẳng định Trung Quốc sẽ áp dụng mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ chủ quyền quốc gia cũng như các quyền và lợi ích trên biển.”
-VOA tiếng Việt ngày 9/8/2014: “Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị phản ứng đối với điều ông gọi là những hành động khiêu khích tại những vùng thuộc Biển Đông đang tranh chấp. Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị không đồng ý về lập trường của Hoa Kỳ và cho rằng bất cứ cuộc thảo luận nào về căng thẳng gia tăng là cường điệu.”
-RFI ngày 9/8/2014: “Trang tin tiếng Anh của Trung Quốc Tân Văn Xã đã chỉ trích Việt Nam trang bị vũ khí cho lực lượng kiểm ngư và coi quyết định này là một sự vi phạm các công ước quốc tế.”
-RFI ngày 10/8/2014: “Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN lần thứ 47 tại thủ đô Miến Điện Naypyidaw (Myanmar) vào 10/08/2014 đã công bố bản Thông Cáo Chung, trong đó có 8 điểm liên quan đến Biển Đông. Điều được giới quan sát chú ý là các Ngoại trưởng ASEAN đã có lập trường chung kiên quyết hơn về tình hình Biển Đông. Hãng tin Nhật Kyodo đặc biệt ghi nhận nỗ lực của Việt Nam trong vấn đề này. Theo AFP, Hoa Kỳ dĩ nhiên đã hết sức hoan nghênh lập trường cứng rắn của ASEAN. Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ đã công nhận rằng như vậy là đối với các nước ASEAN, Hoa Kỳ đã thành công trong việc động viên tinh thần, và đóng vai trò chất xúc tác giúp ASEAN thống nhất được lập trường.”
-VOA tiếng Việt ngày 11/8/2014: “Theo một giới chức bộ ngọai giao, bước tức thời tiếp theo của Hoa Kỳ là đánh giá cuộc họp ASEAN-Trung Quốc diễn ra trong vài tuần tới nhằm thảo luận lệnh ngưng xây dựng mới sẽ bao gồm các hoạt động cụ thể nào. Vẫn theo giới chức này, Hoa Kỳ sẽ theo dõi tình hình thực tế diễn ra xung quanh các bãi cạn, bãi đá, và bãi san hô ở Biển Đông.”
-VOA tiếng Việt ngày 11/8/2014: “Các ông John Kerry và Chuck Hagel cùng với Bà Bishop - Bộ trưởng ngọai giao và Bộ trưởng Quốc phòng Úc David Johnston gặp nhau vào ngày 12/8/2014 để thảo luận về một loạt vấn đề, kể cả vấn đề thương mại, an ninh biển và biến đổi khí hậu. Bà Bishop lên tiếng bảo vệ hiệp ước quân sự 25 năm cho phép triển khai thường trực 2.500 TQLC Mỹ tại Úc và cho rằng việc này không nhằm kiềm chế sức mạnh đang lên của Trung Quốc đang gây căng thẳng trong khu vực.”
-Tuổi Trẻ Online ngày 11/8/2014: Trước việc Trung Quốc bác bỏ kể họach ba bước của Phi Luật Tân, Ngoại Trưởng Rosalio tuyên bố, “Rõ ràng Trung Quốc đang giả mù giả điếc về tình hình biển Đông”.
-VOA tiếng Việt ngày 13/8/2014: “Hoa Kỳ cho biết sẽ giám sát những vùng biển có tranh chấp ở Biển Đông để xem căng thẳng có giảm đi hay không, sau khi Trung Quốc bác bỏ một đề nghị mà Washington trình bày tại Diễn đàn Khu vực ASEAN ở Myanmar nhằm ngưng các hành động gây hấn.”
-BBC tiếng Việt ngày 13/8/2014: “Nga tập trận tại Quần Đảo Kuiril còn đang tranh chấp với Nhật Bản. Trong lúc Tokyo muốn tăng cường quan hệ với Moscow vì căng thẳng với Trung Quốc. Nhưng Nga giận vì Nhật ủng hộ lệnh trừng phạt của Mỹ quanh vấn đề Ukraine.” Nếu Nhật không khéo từ chối áp lực của Mỹ trong vấn đề trừng phạt Nga thì Nhật Bản sẽ phải đối đầu với hai cường quốc láng giềng khổng lồ trong tranh chấp chủ quyền trên biển. Điều đó sẽ vô cùng bất lợi cho Nhật Bản. Nhưng đây có thể chỉ là “đòn nhứ” của Ô. Putin.
-VOV ngày 13/8/2014: Tướng Martin Dempsey - Tham Mưu Trưởng Liên Quân Hoa Kỳ thăm Việt Nam. Đây là vị tướng cao cấp nhất của Mỹ thăm Việt Nam. Một sĩ quan Mỹ giấu tên cho biết, mục đích chuyến đi là để xây dựng quan hệ với các lãnh đạo quân sự cấp cao của Việt Nam và thảo luận các mối quan hệ an ninh khu vực. Theo AP, trong chuyến công du bốn ngày, Tướng Dempsey đã ghé thăm căn cứ quân sự cũ của Mỹ ở Đà Nẵng nơi cách đây hai năm đã diễn ra chiến dịch tiêu hủy chất độc Da Cam và hội kiến thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng và Bộ Trưởng Quốc Phòng Phùng Quang Thanh.
Nhận Định:Lập trường của Hoa Lục, qua lời tuyên bố của Ô. Tập Cận Bình trước đây và Ô. Vương Nghị tại hội nghị bộ trưởng các nước ASEAN mới đây thật rõ ràng. Đó là:
- 90% Biển Đông - minh định bởi Đường Lưỡi Bò là của Trung Quốc và…
-Trung Quốc có quyền thực thi luật pháp và dùng mọi biện pháp để bảo vệ lãnh thổ của mình.
-Trung Quốc muốn làm gì thì làm ở Biển Đông mà không một ai có quyền kêu ca, khiếu nại, phản đối.
-Việc Phi Luật Tân đưa vấn đề ra Liên Hiệp Quốc, việc Việt Nam phản đối v.v…đều là những hành động “khiêu khích”, “cường điệu” và gây bất ổn ở Biển Đông chứ Trung Quốc lúc nào cũng tuân thủ luật pháp quốc tế và mong muốn hòa bình, ổn định cho khu vực Đông Nam Á.
-Hoa Kỳ là “nước thứ ba” phải đứng ngòai và không được xía vào chuyện của người ta. Hoa Kỳ phải tôn trọng “lợi ích cốt lõi” của Trung Quốc, tức không được can thiệp vào vấn đề Biển Đông theo học thuyết “Quyền Lợi Của Các Nước Lớn” tức “Lion Share”: Con sư tử và con báo chia nhau phần lớn, còn các con hươu, nai, trâu rừng, bò rừng…đứng đó nhịn thèm.
Với lập trường khăng khăng, bất di bất dịch và coi thường công luận và pháp quốc tế như thế thì các nước nhỏ không còn phương thức nào khác hơn là:
-Đoàn kết.
-Tiếp tục kiện Trung Quốc ra tòa án trọng tài quốc tế.
-Tiếp tục phản đối, la ó khi Trung Quốc có bất cứ hánh vi nào gây căng thẳng, thay đổi hiện trạng ở Biển Đông.
-Tăng cường sức mạnh của lực lượng tuần duyên để thực thi luật pháp.
-Tăng cường khả năng quốc phòng để đánh trả bất cứ cuộc xâm lược nào của Trung Quốc.
Riêng đối với Hoa Kỳ, đã tới lúc Hoa Kỳ không thế cứ “nói miệng” mãi mà phải hành động. Những việc làm cụ thể mới đây đã cho thấy một chuyển hướng về quyết tâm của Hoa Kỳ, đó là: “giám sát Biển Đông”, “động viên tinh thần, và đóng vai trò chất xúc tác giúp ASEAN thống nhất được lập trường” tức chống đỡ cho ASEAN khỏi chia rẽ dưới sức ép của Hoa Lục và tăng quân số hiện diện tại Úc Châu lên tới 2500 binh sĩ.
Khi Hoa Kỳ trực tiếp can dự vào Biển Đông thì Hoa Kỳ trở thành “kép chinh” tức trực tiếp đối đầu với Trung Quốc và các nước nhỏ như Việt Nam, Phi Luật Tân trở thành “đào kép phụ” bởi không có khả năng tham chiến. Thực ra Hoa Kỳ chỉ muốn các nước Phi Luật Tân và Việt Nam- về phương diện pháp lý chống đối lại Trung Quốc để Hoa Kỳ có đầy đủ chính nghĩa. Hoa Kỳ biết rõ Việt Nam. Phi Luật Tân không có khả năng tác chiến bên cạnh Hoa Kỳ trong một cuộc đụng độ về hải quân với Trung Quốc giống như Nhật Bản. Riêng Việt Nam không có hiệp ước liên minh quân sự với Hoa Kỳ.
Việc Mỹ trực tiếp can dự vào Biển Đông là xu thế tất yếu. Không phải Mỹ “thương yêu” gì Việt Nam hay Phi Luật Tân mà Biển Đông là quyền lợi sinh tử của Mỹ. Nếu Trung Quốc khống chế được Biển Đông (thực tế Hoa Lục hiện nay đang gần như làm chủ Biển Đông)…thì hải lộ quốc tế và an ninh của Mỹ lâm nguy. Lúc đó Hoa Kỳ không còn là cường quốc hải quân Thái Bình Dương nữa, điều mà Hoa Kỳ không bao giờ chấp nhận.
Một khi Mỹ trực tiếp can thiệp vào Biển Đông thì áp lực giảm nhẹ cho Việt Nam. Lợi dụng tình thế này, Việt Nam có thể tăng cường sức mạnh hải quân, không quân và lực lượng phòng thủ bờ biển. Thời gian càng kéo dài,Việt Nam càng mạnh lên, lại càng bất lợi cho Trung Quốc. Để phá vỡ thế bế tắc, Trung Quốc có thể ngay bây giờ mở một cuộc tổng tiến công trên biển để nuốt gọn phần còn lại của Trường Sa, tạo sự đã rồi và phá vỡ thế “Tái Cân Bằng Lực Lượng” hay còn gọi là “Xoay Trục” của Hoa Kỳ. Nhưng không biết Trung Quốc có dám phiêu lưu làm chuyện như vậy không? Tuổi Trẻ Online ngày 31/7/2014 trong một cuộc phỏng vấn đã trích dẫn lời Đô Đốc Nguyễn Văn Hiến-Tư Lệnh Quân Chủng Hải Quân, “Hải Quân Việt Nam đủ sức đánh bại các cuộc tiến công trên biển.”
Cuộc tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông theo thời gian đã không còn là vấn đề “khu vực” mà trở thành vấn đề quốc tế và có nguy cơ bùng nổ Thế Chiến III. Quả bóng nằm trong chân Trung Quốc. Nếu Trung Quốc chấp nhận ký vào Bộ Quy Tắc Ứng Xử (COC) và chấp nhận sự phân xử của Tòa Án Trọng Tài về Luật Biển thì tình hình lắng dịu. Nếu Hoa Lục quyết tâm đi tới thì một ngày rất gần đây Hoa Kỳ sẽ phải đưa tàu chiến tới để bảo vệ các bãi cạn, bãi đá ngầm ở Biển Đông chứ không phải chỉ giám sát bằng máy bay chiến đấu. Cũng có thể tàu chiến Mỹ sẽ “ghé thăm” các đảo như Song Tử Tây, Trường Sa Lớn, Nam Yết, Sơn Ca, Sinh Tồn...của Việt Nam chăng? Chưa ai biết được chuyện gì sẽ xảy ra.
Việc Tướng Dempsey- Tham Mưu Trưởng Liên Quân Hoa Kỳ ghé thăm Việt Nam bốn ngày cho thấy tình hình có vẻ khẩn trương chứ không phải chuyện đùa. Việc Việt Nam xích gần lại với Mỹ về mặt an ninh Biển Đông và quân sự khiến Hoa Lục có rất ít lựa chọn để đối phó với Việt Nam. Không hiểu các ông “Con Trời” tính sao đây? Trung Quốc đã tự bịt mắt và tự đánh lừa mình bằng cách nói rằng chính Mỹ đã xúi giục Phi Luật Tân và Việt Nam chống lại Trung Quốc và gây bất ổn ở Biển Đông nhưng sự thực hiển nhiên là vì Trung Quốc dụng tâm cướp hết Biển Đông qua chiến thuật “lấy thịt đè người” cho nên Phi Luật Tân phải rước Mỹ vào và Việt Nam phải xích gần lại với Hoa Kỳ.
Lịch sử thế giới tạm tính là 6000 năm đi, chưa từng thấy một nước nhỏ nào lại dám lấn chiếm đất đai, biển đảo của nước lớn. Ngày xưa triều cống, ngày nay nhường nhịn để được yên thân là mừng lắm rồi, sức đâu mà “châu chấu” lại đi gây sự với voi? Tại Hoa Lục mọi tiếng nói trung thực đều bị bóp nghẹt cho nên đã đẩy đất nước Trung Hoa vào cuộc phiêu lưu không lối thoát.
Đào Văn Bình(California ngày 15/8/2014)