Nhật ký biển Đông: Ba Tư - Chiếc gân gà của Tào Tháo

-Huffington Post ngày 1/10/2017: Trong một hành động giống như “Trống đánh xuôi, kèn thổi ngược”, Tổng Thống Donald Trump nói chuyện với Ngoại Trưởng  Tillerson qua Twitter đã nhắn rằng, “Đừng uổng công nói chuyện với “Thằng nhỏ hỏa tiễn” hãy cứ làm như những gì mình đã làm.” trong lúc Ô. Tillerson công bố cho toàn thế giới biết là ông đang theo đuổi cuộc nói chuyện trực tiếp với Bắc Hàn. Vậy ai lãnh đạo chính sách đối ngoại của nước Mỹ đây? Có lẽ Ô. Trump nên kiêm luôn chức bộ trưởng ngoại giao, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc cho tiện.

Theo The Hill ngày 15/10/2017, trong một cuộc phỏng vấn với CNN, Ngoại Trưởng Tillerson nói rằng, “Những nỗ lực ngoại giao với Bắc Triều Tiên vẫn tiếp tục cho đến khi nào trái bom đầu tiên ném xuống.”  (Tillerson: Diplomatic efforts in North Korea will 'continue until the first bomb drops.) Điều này có nghĩa là nếu thương thảo bất thành thì Hoa Kỳ sẽ dùng biện pháp quân  sự. Là một nước nhỏ muốn chống lại một siêu cường thì phải khôn ngoan. Phải biết tiến-thoái. Phải biết “lùi một bước để tiến ba bước”. Bắc Triều Tiên nếu muốn sống còn thì nên ngồi vào bàn hội nghị. Nếu yêu sách chưa đạt được thì cứ “cù nhầy”, kéo dài đàm phán để tính kế. Dầu sao đi nữa, Bắc Triều Tiên phải hiểu rằng quy luật của thế giới ngày hôm nay vẫn là “cá lớn nuốt cá bé”. Thủ đắc vũ khí nguyên tử là “điều kiện cần” để bảo vệ đất nước. Nhưng “điều kiện đủ “ vẫn là đất nước phát triển, ổn định và một chính sách ngoại giao không khéo. Chính sách ngoại giao khôn khéo -mà thời Xuân Thu Chiến Quốc gọi là “ba tấc lưỡi” - khiến quyền lợi đất nước đạt được mà không cần đổ một giọt máu.

-AP ngày 1/10/2017: “Một đạo luật cấm tất cả việc che kín mặt bao gồm mạng che của Hồi Giáo như niqab, burqa bắt đầu có hiệu lực tại Úc Đại Lợi. Bắt đầu từ ngày 1/10/2017, việc đeo mặt nạ khi trượt tuyết ở nơi công cộng, khẩu trang giải phẫu nếu đeo ngoài bệnh viện và mặt nạ hóa trang trong các bữa tiệc ở  nơi công cộng… đều bị cấm. Đạo luật có tên phổ biến là “Luật Cấm Trùm Kín Mặt” (Burqa Ban) nhắm vào việc ăn mặc của một vài phụ nữ Hồi Giáo cực kỳ bảo thủ. Vi phạm luật này có thể bị phạt 180 Mỹ Kim. Cảnh sát có quyền dùng sức mạnh nếu người nào chống lại lệnh phải lộ mặt cho người ta thấy.”

-Fox News ngày 2/10/2017: “Chính quyền Tích Lan đã bắt giam bảy người, trong đó có một vị sư bị cáo buộc đã tông vào khu nhà an toàn dành cho người tỵ nạn Hồi Giáo Rohingya do Liên Hiệp Quốc dựng lên ở ngoại ô Colombo, nơi có 31 người tỵ nạn cư ngụ trong đó 17 là trẻ em.”

-Newsweek ngày 2/10/2017: “Nga đã gửi hai chiến hạm săn tàu ngầm và một tàu chở dầu tới Thái Bình Dương để phô diễn sức mạnh quân sự quanh Bán Đảo Triều Tiên và Biển Đông căng thẳng gia tăng vì những tranh chấp đang diễn ra. Hai khu trục hạm Admiral Panteleyv và Admiral Ninogradov cùng tàu chở dầu Boris Butoma xuất phát từ căn cứ ở Hải Sâm Uy (Vladivostok) sẽ ghé thăm một số quốc gia trong bốn tháng tới.”

-The National Interest ngày 5/10/2017: “Đài truyền hình của chính phủ vừa cho chiếu một hình ảnh rõ ràng, trên mặt của khu trục hạm Lớp 055. Hình ảnh này xác nhận điều mà các nhà phân tích ngoại quốc phỏng đoán kể từ khi khu trục hạm này mới hình thành từ năm 2014. Khu trục hạm Lớp 055 trang bị không dưới 122 hỏa tiễn với ống phóng thẳng đứng- bao gồm hỏa tiễn phòng không, chống hạm và tấn công mặt đất. Chiến hạm này có thể sánh ngang với các tuần dương hạm của Hoa Kỳ về mặt trang bị hỏa tiễn hành trình và qua mặt bất cứ tàu chiến nào trên Thái Bình Dương về mặt trang bị vũ khí.”

-AFP ngày 5/10/2017: “Vua Salman  của Ả Rập Sê-út đã thực hiện chuyến viếng thăm Nga có tính cách lịch sử, ký kết hàng loạt các thỏa hiệp về năng lượng và vũ khí khi đồng minh trụ cột này của Hoa Kỳ tìm cách gia tăng hợp tác với Mạc Tư Khoa. Hai nhà lãnh đạo của hai quốc gia xuất cảng dầu hỏa lớn nhất thế giới thảo luận về việc triển hạn thỏa thuận cắt bớt sản lượng dầu hỏa và cả hai cùng chứng kiến việc ký kết các thỏa hiệp trị giá nhiều tỉ Mỹ Kim. Ả Rập Sê-út cũng ký thỏa hiệp sơ khởi về việc mua của Nga hệ thống hỏa tiễn phòng không S-400 và hệ thống hỏa tiễn đạn đạo chống xe tăng và nhận kỹ thuật quân sự tân tiến nhất. Hai bên còn ký kết một loạt các thỏa thuận đầu tư bao gồm một ngân khoản trị giá 1 tỉ Mỹ Kim cho các dự án năng lượng như hạt nhân và khám phá không gian. Vua Salman nói rằng mục đích của chúng tôi là tăng cường mối liên hệ cho mục đích hòa bình và an ninh, cho việc phát triển kinh tế thế giới.”

            

Ả Rập Sê-út là đồng minh trụ cột của Mỹ tại Vùng Vịnh, nhưng ngày nay rõ ràng theo chính sách ngoại giao đa phương để không còn lệ thuộc 100 % vào Mỹ nữa. Điều này cũng cho thấy chính sách cấm vận Nga của Mỹ và Liên Hiệp Âu Châu (EU) không thành công.

Trong chuyến công du này, Vua Salman đã dùng thang máy nạm vàng, thảm đỏ riêng đi đâu cũng mang theo, cùng đoàn tùy tùng 1500 người. Đúng là kiểu khoe của và phô trương giàu sang. Tuy nhiên ngày nay, sự khoe của đó không tạo nên sự tôn kính. Sự tôn kính của người đời không phải của cải mà là đạo đức. Thấy người giàu sang, quyền thế chúng ta “sợ” nhưng chưa chắc đã kính trọng. Trong khi đó người ta không sợ hãi một người đạo đức nhưng lại vô cùng kính trọng vị này. Chắc Ô. Salman không biết sự tích Đức Phật bỏ cả cung vàng điện ngọc ra đi để làm người hành khất, nhưng lại trở nên bậc vĩ nhân của nhân loại.

-AFP ngày 7/10/2017: “Tổng Thống Maduro của Venezuela đang phải đối phó tứ bề, hoan nghênh một kỷ nguyên mới với Thổ Nhĩ Kỳ sau cuộc nghênh đón của Tổng Thống Erdogan tại phủ tổng thống, đồng thời nói rằng cả hai quốc gia tin tưởng vào một thế giới có sự khác biệt và đa cực (chứ không phải đơn cực dưới sự bá chủ của một siêu cường). Ô. Maduro vừa bị Tây Phương xa lánh và phải đối phó với những cuộc phản đối dữ dội chống lại việc cầm quyền của ông, đã thực hiện chuyến công du đầu tiên tới Thổ Nhĩ Kỳ sau khi có những cuộc hội đàm với Belarus và Nga.”

       

Sự kiện cũng cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ đã chuyển hướng, thay vì cột chặt vào quỹ đạo của NATO và thế giới Hồi Giáo, đã bung ra ngoài để phát triển đất nước. Mới đây thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ đã viếng thăm Việt Nam và Ukraina.

            

-Fox News ngày 9/10/2017: “Người đứng đầu Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) không muốn có Chiến Tranh Lạnh Mới với Nga cho dù các nước hội viên lo lắng về chuyện Nga tăng cường quân sự sát biên giới với họ. Sau đại hội kéo dài bốn ngày tại thủ đô Lỗ Ma Ni, Tổng Thư Ký Jens Stoltenberg  nói rằng chúng tôi lo ngại về chuyện Nga thiếu minh bạch khi tiến hành các cuộc tập trận. Tuy nhiên, Nga là láng giềng của chúng tôi, chúng tôi không muốn cô lập Nga, chúng tôi không muốn một cuộc Chiến Tranh Lạnh Mới với Nga. Ô. Stoltenburg nói rằng máy bay chiến đấu của 29 đồng minh đã gia tăng tuần tra vùng Hắc Hải để đáp ứng với những hành động gây hấn của Nga tại Ukraine. NATO dự trù gửi binh sĩ của 10 quốc gia tới Lỗ Ma Ni để bổ túc cho số lính Mỹ đã có mặt đây để đối phó với sự gia tăng quân sự của Nga tại Hắc Hải.” (Sau khi sát nhập được Crimea, Nga chiếm ưu thế hơn ở Hắc Hải)

Theo Huffinton Post ngày 9/10/2017, trong một cuộc phỏng vấn dành cho New York Times, Thượng Nghị Sĩ  Bob Corker (Cộng Hòa) đã cay độc công kích Tổng Thống Donald Trump và nói rằng phần lớn các nhà lập pháp Cộng Hòa đểu lo lắng về thái độ bất thường (volatile behavior) và những tuyên bố hung hăng cường điệu từ Tòa Bạch Ốc của Ô. Trump khiến Hoa Kỳ có thể lao vào Đệ Tam Thế Chiến. Theo The Telegrath, “Anh Quốc đang vội vã phác thảo kế hoạch tham chiến chống lại Bắc Triều Tiên khi mà quốc gia này đe dọa sẽ phóng thử nghiệm hỏa tiễn liên lục địa khiến Tổng Thống Donald Trump đã đưa ra những lời tuyên bố hung hăng hiếu chiến (bellicose rhetoric) là sẽ hủy diệt Bắc Triều Tiên.”

-The Washington Post ngày 9/10/2017: “Một giới chức cao cấp của Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất nói rằng nếu Qatar từ bỏ việc tổ chức giải Túc Cầu Thế Giới 2022 thì bốn quốc gia Vùng Vịnh sẽ chấm dứt việc tẩy chay và cấm vận Qatar.”

Không hiểu tại sao tại các quốc gia Ả Rập lại có nhiều ý tưởng “điên khùng” đến như vậy? Giải Túc Cầu Thế Giới là một hình thức vừa thể thao vừa kết chặt tình thân hữu và biểu tượng của hòa bình, cho dù ngày nay nó đang trở thành bạo động,  một cách để kiếm tiền và là dịp béo bở để các ông kẹ trong FIFA (Liên Đoàn Túc Cầu Thế Giới) ăn hối lộ. Thế nhưng liên kết giữa hoạt động thể thao với những bất đồng về chính trị là điều không thể chấp nhận được. Bốn quốc gia Ả Rập có quyền tẩy chay không tham dự, nhưng không thể ép Qatar làm chuyện này. Thế mới hay, dù thế giới có tiến bộ như thế nào đi nữa thì những tư tưởng điên khùng, mà gốc rễ của nó là Vô Minh vẫn còn tồn tại, tồn tại cho đến khi nào trái đất này bị hủy diệt.

-AP ngày 12/10/2017: “Một giới chức Hoa Kỳ nói với AP rằng Hoa Kỳ đã rút chân ra khỏi tổ chức Văn Hóa, Khoa Học và Giáo Dục Liên Hiệp Quốc (UNESCO) sau khi chỉ trích nhiều nghị quyết của cơ quan này mà Hoa Thịnh Đốn coi như chống Do Thái. Hoa Kỳ đã ngưng tài trợ khi UNESCO tiếp nhận Palestine là hội viên vào năm 2011.” Thế mới hay Liên Hiệp Quốc không phải là tổ chức muốn làm gì thì làm dù nó là một tập hợp của nhân loại. Liên Hiệp Quốc phải làm lợi cho “tui”. “Nhận tiền tui mà chống lại tui hoặc bạn tui” thì không được.

            

-Tổng Hợp: Stephen Paddock- một người đàn ông da trắng 64 tuổi,  từ lầu 32 của một khách sạn ở Las Vegas, đã dùng 8 khẩu súng máy, liên tục bắn vào một đám đông khoảng 22,000 người đang tham dự buổi hòa Nhạc Đồng Quê (Country Music) ngoài trời về đêm, giết chết 58 và làm bị thương trên 500 người. Đây là vụ thảm sát bằng súng lớn nhất  lịch sử Hoa Kỳ.

            

Theo thống kê, số người bị giết bởi các nhóm Da Trắng quá khích, lớn hơn là do các nhóm khủng bố Hồi Giáo. Hiện nay nước Mỹ đang chia rẽ trầm trọng do kết quả của cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi, do nạn kỳ thị chủng tộc và do rất nhiều những vấn đề văn hóa, xã hội khác nữa. Bầu không khí chính trị Hoa Kỳ bị nhiễm độc và kích động bởi những luận điệu quá khích, tung tin giả, kết tội, vu cáo và phỉ báng nhau giữa các chính trị gia của hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa và được khoét sâu bởi hệ thống truyên thông thiếu lương tâm. Hệ thống chính trị lưỡng đảng (by-partisan) nghe thật lý tưởng đang gây thảm họa… vì khi hai đảng chống nhau, sẽ chẻ đôi đất nước. Và cũng chính hệ thống tự do báo chí quá đà đã góp phần vào việc đầu độc dư luận và náo loạn dân tình. Việc thảm sát tại Las Vegas vừa rồi là tiếng chuông cảnh tỉnh về một cái gì đó không ổn của hệ thống chính trị và tự do báo chí/truyền thông Hoa Kỳ. Vào ngày 2/10/2017, hãng truyền thanh và truyền hình CBS đã sa thải vị nữ phó chủ tịch vì đã đưa ra lời tuyên bố vô cùng kỳ thị và thù hận là, “Các nạn nhân của cuộc bắn giết ở Las Vegas không đáng xót thương vì đa số người ưa thích loại Nhạc Đồng Quê (Country Music) đều là đảng viên Đảng Cộng Hòa.” (CBS fires vice president who said Vegas victims didn't deserve sympathy because country music fans 'often are Republican). Còn Dân Biểu Seth Moulton thuộc Đảng Dân Chủ thì tuyên bố tẩy chay “phút mặc niệm” để tưởng nhớ các nạn nhân bị bắn chết tại Las Vegas tổ chức tại Hạ Viện vì ông cho rằng đất nước đang bị cuốn trôi vì vũ khí và người ta đã thụ động/lơ đễnh, không làm gì để ngăn ngừa thảm họa bắn giết như vậy.

-Yahoo News ngày 14/10/2017: “Joseph Harrington -một vị tướng hai sao (Major General) - tư lệnh lực lượng Hoa Kỳ tại Châu Phi vừa bị cất chức và triệu hồi về Hoa Thịnh Đốn vì nghi ngờ đã liên hệ bất chính với vợ của binh sĩ thuộc cấp.”

            

-AFP ngày 6/10/2017: “Quân đội chính phủ Syria đã tiến quân vào thị trấn Maadeen- một trong những cứ điểm cuối cùng của Nhà Nước Hồi Giáo nằm ở phía đông khi được Nga hỗ trợ bằng những cuộc không kích.” Theo Reuters ngày 8/10/2017, quân chính phủ và đồng minh đang bao vây Thành Phố al-Mayadin nằm ở đông nam Deir al-Zor. Đây là một trong những cứ điểm cuối cùng của Nhà Nước Hồi Giáo khi họ phải dựa vào khu vực màu mỡ xuôi theo Deir al-Zor nằm trong thung lũng Euphrate để phóng ra những cuộc phản công vào trung tâm sa mạc sau năm nay khi để mất vùng căn cứ địa.

            

-AFP ngày 6/10/2017: “Tổng Thống Doanld Trump sẽ phái các viên chức ngoại giao và cố vấn quân sự cao cấp tới Pakistan vào những tuần tới, tạo sức ép lên đồng minh sở hữu vũ khí nguyên tử bị cáo buộc là dung dưỡng  các nhóm khủng bố. Vài tuần lễ sau khi Ô. Trump lên án Islabamad tại diễn đàn LHQ, sẽ gửi Bộ Trưởng Ngoại Giao Tillerson và Bộ Trưởng Quốc Phòng James Mattis tới Islamabad vào cuối tháng này.”

            

Không biết Hồi Quốc có khuất phục trước sức ép của Mỹ hay sẽ chống lại theo kiểu Thổ Nhĩ Kỳ. Islabamad đã lên tiếng phủ nhận việc Hồi Quốc dung chứa các nhóm như Taliban.

            

-AFP ngày 8/10/2017: “Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng họ đã ngưng tất cả dịch vụ nhập cảnh cho các công dân Hoa Kỳ của các phái bộ ngoại giao như một hành động ăn miếng trả miếng sau khi Hoa Thịnh Đốn thông báo một quyết định tương tự nhưng nhẹ hơn trong ngày hôm qua.“

Theo một số nhà bình luận, căng thẳng ngoại giao giữa Thổ-Mỹ sẽ ảnh hưởng tới thương mại giữa hai bên nếu tình hình như thế này cứ kéo dài. Tin mới nhất ngày 10/10/2017 cho biết Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố không công nhận Đại Sứ John Bass của Hoa Kỳ tại Thổ và nói rằng việc bắt giữ một nhân viên tòa lãnh sự Mỹ là vì hành vi gián điệp. Hình như hai bên đang lao vào cuộc chiến thể diện hơn là tình đồng minh thắm thiết hơn nửa thế kỷ qua. Nếu tình hình căng thẳng tiến xa hơn nữa, chưa biết cái gì sẽ xảy ra giữa Mỹ và Thổ. Mỹ không thể dùng biện pháp quân sự với Thổ vì điều khoản quan trọng nhất của NATO là khi một nước hội viên bị tấn công, tức NATO bị tấn công. Do đó không có chuyện NATO ngồi yên nhìn Thổ bị Hoa Kỳ tấn công, ngoại trừ Thổ không còn là hội viên của NATO nữa.

            

-Reuters ngày 10/10/2017: “Phó Thủ Tướng Nga Dmitry Rogozin cho biết Nga đang thiết lập đường giây chuyển vận hàng hóa trực tiếp tới Syria và mong muốn các công ty của họ giúp Syria phục hồi kinh tế tại một đất nước tan nát vì chiến tranh. “ Theo AP ngày 12/10/2017, dưới sự bảo trợ của Ai Cập và Nga, ba nhóm phiến quân đã đạt được thỏa thuận với chính phủ Syria về việc tiếp tế cho vùng nam Thủ Đô Damascus và tránh không để dân chúng di tản khỏi vùng này.

            

-AFP ngày 15/10/2017: “Thổ Nhĩ Kỳ loan báo là họ sẽ triển khai một số bình sĩ tại Idlib do nhóm thánh chiến Syria kiểm soát để ngăn chặn chiến tranh tại đây. Cuộc triển khai có vẻ nhằm ngăn chặn sự bành trướng cửa lực lượng người Kurd do Hoa Kỳ hỗ trợ nhưng lại bị Ankara coi là quân khủng bố. Syria đã lên tiếng yêu cầu Thổ phải rút quân vô điều kiện ra khỏi vùng này.” 

            

-AP ngày 2/10/2017: “Tổng Thống Donald Trump tiếp đón người đứng đầu tập đoàn quân phiệt Thái Lan vào ngày hôm nay- một trường hợp hiếm có khi Hoa Thịnh Đốn chỉ tiếp đón người lãnh đạo cuộc đảo chính khi nền dân chủ được vãn hồi. Cuộc viếng thăm của Thủ Tướng Prayuth-Chan-ocha mở ra ba năm sau khi ông ta nắm quyền qua cuộc đảo chính quân sự và vài ngày sau khi Bà Yngluck - người được dân bầu ra bị ông lật đổ và bị kết án khiếm diện 5 năm. Các nhóm nhân quyền rất phẫn nộ, nhưng nó lại là liều thuốc bổ (a shot in the arm) cho mối liên hệ lâu đời với đồng minh truyền thống này tại Á Châu hiện đang tiến dần về quỹ đạo của Trung Quốc kể từ khi Hoa Thịnh Đốn giảm bớt mối liên hệ vì cuộc đảo chính. Bộ Tham Mưu của Ô. Trump cũng giống như Ô. Obama duy trì quan điểm cho rằng bang giao với Thái Lan chỉ phục hồi đầy đủ khi nào dân chủ trở lại. Thế nhưng việc trải thảm đỏ tiếp đón Ô. Prayuth-Chan-ocha phản ảnh sự thay đổi chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ. Ô. Trump đã vạch ra học thuyết “Hoa Kỳ Trước Đã” (America First) đặt ưu tiên cho thương mại và lợi ích chiến lược. Ông sẵn sàng bắt tay với những nhà lãnh đạo chống lại dân chủ và bớt lo lắng hoặc lo ngại về những vấn đề nhân quyền.”

            

Từ việc trải thảm đỏ tiếp đón Ô. Prayuth-Chan-ocha – người đã làm cuộc đảo chính lật đổ một thủ tướng dân cử, hạn chế hoạt động của các đảng phái và báo chí - cho đến việc thăm viếng Phi Luật Tân hội đàm với Tổng Thống Duterte- người đã gọi Ô. Obama là “chó đẻ” cho thấy Ô. Trump chủ trương chính sách ngoại giao thực tiễn. “America First” cũng có nghĩa là làm ăn buôn bán, liên kết đồng minh tốt hơn là “bao đồng” về nhân quyền, xía vào chuyện thiên hạ chỉ thêm thù bớt bạn khiến nước Mỹ từ từ co cụm lại và suy yếu đi. Trong lịch sử, một đế chế chỉ hùng mạnh khi nó có nhiều đồng minh, đàn em hoặc chư hầu. Khi đàn em bỏ đi, chư hầu nổi loạn, đồng minh tan rã, nội bộ chia rẽ là lúc đế chế suy tàn.

            

-Washington Post ngày 7/10/2017: “Chính quyền Căm Bốt đã tiến hành những bước đầu về mặt pháp lý để giải tán đảng đối lập Cứu Nguy Dân Tộc- một loạt những diễn biến mới nhất để chiếm thế thượng phong trước cuộc bầu cử vào năm tới.”

            

Hành động của Ô. Hun Sen chẳng khác gì việc làm của Tướng Prayut Chan-o-cha, đảo chính, lật đổ Bà Yingluck, giải tán đảng Pheu Thai (Phe Áo Đỏ), kết án tù 5 năm khiến bà này phải chạy trốn khỏi đất nước mà trong nước êm ru, chẳng thấy chống đối gì cả. Tâm lý quần chúng cũng lạ kỳ. Nếu đời sống dễ chịu, con cái được học hành đàng hoàng, bản thân mình có dịp du lịch, vui chơi đây đó (nghe nhạc, đá bóng, xem cải lương, ăn nhậu, uống cà-phê tán dóc chuyện đời…) thì cũng chẳng màng tới chính trị. Trước đây người dân bình dị Miền Nam có câu, “Ông nào thì cũng phải mần (làm) mới có ăn”. Điều đó có nghĩa là “ông Trời ông Đất” gì lãnh đạo thì cũng phải đổ mồ hôi nước mắt mới có ăn chứ tiền chẳng bao giờ từ trên trời rơi xuống.

            

-Fox News ngày 10/10/2017: “Hai tàu chiến, trong đó có tàu chở trực thăng là những tàu chiến lớn nhất của Úc Đại Lợi đã ghé Phi Luật Tân trong chuyến thăm thiện chí năm ngày trong lúc quốc gia này gia tăng sự hiện diện an ninh và ảnh hưởng trong vùng. “

Được Mỹ “bật đèn xanh lục” (green light), chiến hạm Úc thường xuyên ghé thăm Việt Nam, nay ghé Phi Luật Tân trong một nỗ lực phụ giúp “đàn anh” và cũng là để phòng ngừa một thảm họa sẽ xảy đến khi Biển Đông lọt vào tay Hoa Lục. Tây Phương “lo xa” hơn Á Châu mặc dù Á Châu có câu ngạn ngữ “Cư An Tư Nguy”. Hơn thế nữa Mỹ và Âu Châu không bao giờ để ai -Nga hay Trung Hoa làm chủ mặt biển. Lịch sử chứng tỏ rằng ai làm chủ trên biển, tức hải quân mạnh nhất, sẽ bá chủ thế giới.

-AP ngày 10/10/2017: “Công ty chuyển vận hàng không Việt Nam và hãng Air France ký thỏa thuận hợp tác để thỏa mãn đà gia tăng của thị trường đi lại bằng đường hàng không giữa Việt Nam và Âu Châu. Vietnam Airlines và Air France đã cộng tác trong 20 năm trong việc bảo trì, huấn luyện phi hành đoàn và bắt đầu chia xẻ những nguyên tắc/luật lệ từ 2010 nhưng họ nói rằng thỏa hiệp hợp tác ký kết tại Hà Nội sẽ làm gia tăng sự hợp tác. Theo thỏa thuận này, bắt đầu từ Tháng 11, hành khách của Vietnam Airlines có thể tiếp tục đáp tới 70 phi trường của Âu Châu (trước đây là 14) và hành khách của Air France có thể đáp tới 20 phi trường của Việt Nam (trước đây là 3). Chúng tôi là những hãng máy bay duy nhất nối trực tiếp với Âu Châu.”

-AFP ngày 11/10/2017: “Hoa Lục vừa lên tiếng phản đối Hoa Kỳ đưa khu trục hạm trang bị hỏa tiễn vào gần những đảo tranh chấp mà Hoa Lục tuyên bố chủ quyền ở Hoàng Sa. Trong cuộc họp báo thường lệ, phát ngôn viên Hoa Xuân Oánh nói rằng Hoa Lục đã lập tức phái máy bay và tàu chiến tới nơi và cảnh cáo tàu chiến Mỹ phải rời khu vực. Tuy nhiên hạm trưởng của tàu Chafee nói rằng cuộc tuần tra được tiến hành trong khuôn khổ luật pháp quốc tế và việc này chứng tỏ rằng Hoa Kỳ sẽ đưa phi cơ và tàu chiến tới tất cả những nơi mà công pháp quốc tế cho phép.”

            

-The Telegraph ngày 12/10/2017: “Tổng Thống Phi Luật Tân Duterte vừa cảnh cáo Liên Hiệp Âu Châu và Liên Hiệp Quốc rằng ông có thể trục xuất đại sứ của các quốc gia và tổ chức này trong 24 tiếng nếu họ cứ tiếp tục can thiệp vào chiến dịch chống ma túy tàn bạo của ông.” Tuy nhiên phát ngôn viên phủ tổng thống lại họp báo và giải thích lời tuyên bố của Ô. Duterte qua một hướng khác là không có chuyện trục xuất.

Trong nửa tháng qua, một sự kiện chính trị mà thế giới nóng lòng theo dõi, không phải là cuộc khủng hoàng Bắc Triều Tiên mà là chiến lược của Ô. Trump đối phó với Ba Tư qua việc hăm dọa xóa bỏ thỏa hiệp hạt nhân ký dưới thời Tổng Thống Obama cùng năm cường quốc Anh, Pháp, Đức, Nga và Trung Hoa Lục Địa.

Mặc dù các báo cáo của Liên Hiệp Quốc, Bộ Ngoại Giao và Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ đều cho rằng Ba Tư đã tuân thủ các điều khoản của hiệp ước, nhưng xuất hiện trước Đại Hội Đồng LHQ ngày 18/9/2017 Ô. Trump đã gọi Ba Tư là “chế độ sát nhân”, tố cáo Ba Tư là quân khủng bố, hỗ trợ cho Syria và Hezobollah vốn là kẻ thù của Do Thái. Cả thế giới đều lo sợ bài diễn văn này nhưng thủ tướng Do Thái lại ca ngợi hết mình.

Vào ngày 10/10/2017, Ngoại Trưởng Đức lo ngại rằng Tổng Thống Donald Trump sẽ quyết định rằng Ba Tư không tuân thủ thỏa thuận ký kết cách đây hai năm nhằm hạn chế chương trình nguyên tử, và hành động như vậy sẽ làm xấu đi tình hình an ninh của vùng Trung Đông. Ngoại Trưởng Đức Sigmar Gabriel nói đã chuẩn bị làm việc với Hoa Kỳ để thay đổi thái độ của Ba Tư ở trong vùng, nhưng không muốn nhìn thấy thỏa hiệp này bị tổn thương.” Còn trong cuộc điện đàm của Ô. Trump với Bà May-Thủ Tướng Anh để tìm hậu thuẫn, Bà May đã tái xác nhận rằng Anh Quốc cùng với các quốc gia Âu Châu cam kết một cách mạnh mẽ với thỏa hiệp và nói nó tối cần cho nền an ninh của khu vực.”

Thế nhưng vào ngày 13/10/2017, dù cho có khuyến cáo của LHQ và áp lực từ đồng minh Âu Châu, tại Tòa Bạch Ốc, Ô. Trump chính thức tuyên bố sẽ không ký bản tái xác nhận Ba Tư tuân thủ thỏa hiệp (cứ 90 ngày một lần), gọi thỏa hiệp là một trong những tệ hại nhất của lịch sử Hoa Kỳ, lên án Ba Tư hỗ trợ khủng bố khắp Trung Đông, rằng thỏa hiệp chỉ giúp Ba Tư mau chóng chế tạo vũ khí nguyên tử, gia tăng cấm vận Ba Tư, kêu gọi đồng minh cùng với Hoa Kỳ chống lại việc Ba Tư làm bất ổn khu vực và đẩy trách nhiệm cho Quốc Hội trong thời hạn 60 ngày sẽ quyết định số phận của Ba Tư.

Lời lẽ của cuộc họp báo giống như những lời tuyên chiến. Ngay sau khi tuyên bố chấm dứt, Ô. Federica Mogherini- người đứng đầu ngành ngoại giao của Liên Hiệp Âu Châu (EU) nói rằng, “Là cộng đồng quốc tế, chúng tôi không thể nào để một thỏa hiệp đang có kết quả lại bị tháo bỏ và Ô. Trump không có thẩm quyền vứt bỏ thỏa hiệp này.” Còn theo CBS News, cựu Ngoại Trưởng John Kerry nói, “Ô. Trump đã tạo ra khủng hoảng thế giới vì thỏa hiệp hạt nhân với Ba Tư”. (Trump is "creating an international crisis" over Iran deal). Tại Tehran, Tổng Thống Ba Tư Hassan Rouhani nói rằng, “Ô. Trump thật, thật là điên khùng. Nhưng đây là một thỏa thuận quốc tế cho nên Ba Tư vẫn duy trì thỏa hiệp nhưng sẽ gia tăng chương trình chế tạo vũ khí quy ước. Chỉ có hai quốc gia thù nghịch với Ba Tư là Ả Rập Sê-út và Do Thái là ca ngợi. “

Đây là một bước của Ô. Trump tiến tới hủy bỏ hiệp ước hạt nhân ký kết dưới thời Tổng Thống Obama. Theo AFP ngày 13/10/2017, đây là “Chiến lược nhằm che chở cho Do Thái khỏi sự thù hận không nguôi ngoai từ Ba Tư, đối phó với đe dọa về quyền lợi và đồng minh của Hoa Kỳ vì các lực lượng ủy nhiệm của Ba Tư, việc phát triển hỏa tiễn liên lục địa và cuối cùng tiến tới tham vọng hạt nhân.” (The strategy will seek to shield Israel from Iran's "unrelenting hostility" and counter the threat to all US interests and allies from Iran's proxy forces, ballistic missile development and eventual nuclear ambitions.)

Tờ Washington Post cùng ngày đi một bài báo nhan đề “Ô. Trump sẽ phạm phải lỗi lầm vì thiếu suy tính trong chính sách đối ngoại”  (Trump is about to make the defining mistake of his foreign policy) đã cho rằng hành động của Ô. Trump làm thế giới không còn tin cậy Hoa Kỳ nữa và làm cho việc giải quyết vấn đề nguyên tử của Ba Tư trở nên khó khăn hơn.

Còn tờ The Telegraph nói rằng “Ô. Trump đã xỉ nhục/làm mất mặt thế giới khi không ký tái xác nhận việc Ba Tư tuân thủ thỏa hiệp hạt nhân“ (Donald Trump to snub world leaders by decertifying Iran deal). Reuters ngày 13/10/2017 đi bài báo nhan đề “ Ô. Trump tung một chưởng vào thỏa hiệp hạt nhân trong một hành động thay đổi chính sách đối ngoại”.  (Trump strikes blow at Iran nuclear deal in major U.S. policy shift) đã viết rằng, “Điều đó làm gia tăng căng thẳng với Ba Tư và đẩy Hoa Thịnh Đốn chống lại các quốc gia ký vào thỏa hiệp như Anh, Pháp, Đức, Nga, Trung Quốc và Liên Hiệp Âu Châu.”

Với hành động chuẩn bị xóa bỏ thỏa hiệp hạt nhân ký kết với Ba Tư để chiều lòng Do Thái, không biết cuộc chiến với Ba Tư có nổ ra hay không, giữa lúc Hoa Kỳ đang điên đầu đối phó với Bắc Triều Tiên, Nga, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.

Rồi Newsweek cùng ngày đi một bài báo với tựa đề “Nếu Ô. Trump mở cuộc chiến với Ba Tư, các đồng minh của Mỹ sẽ ngả về  phía Nga và Trung Hoa” (IN TRUMP'S WAR WITH IRAN, U.S. ALLIES ARE SIDING WITH RUSSIA AND CHINA). Bài báo đã trích dẫn lời của Bà Wendy Sherman-cựu thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ, “Chúng ta sẽ làm suy yếu vị thế và tự cô lập. Nó tạo nguy cơ về bang giao khắp thế giới, về trách nhiệm và sự tin cậy của chúng ta. Đây là hành động rất khinh suất của tổng thống.” (We will have weakened our position and isolated ourselves," Sherman said. It puts at risk our relationships around the world, our reliability, our credibility," she added. This is a very reckless undertaking by the president.) Theo Reuters ngày 14/10/2017, Ngoại Trưởng Đức Sigmar Gabriel nói rằng, “Nếu Hoa Kỳ dứt bỏ thỏa hiệp hạt nhân với Ba Tư hay tái cấm vận Tehran, có thể gây nên việc phát triển lan tràn vũ khí nguyên tử và nguy cơ chiến tranh kề cận Âu Châu. Ô. Trump không nên vì chính trị nội bộ (hứa trong lúc tranh cử) mà tạo nguy hiểm về an ninh cho các đồng minh và người dân Hoa Kỳ.”

Chưa biết Ô. Trump hành động để bảo vệ quyền lợi của Hoa Kỳ hay đây là một lỗi lầm nghiêm trọng vì chỉ muốn bảo vệ Do Thái? Trong tình hình như thế này,  Hoa Kỳ có nên mở một cuộc chiến với Ba Tư hay không? Ba Tư đúng là chiếc gân gà của Tào Tháo, quăng đi thì tiếc mà gặm thì toàn xương và dai nhách.

Đào Văn Bình (California ngày 15/10/2017)