Tình hình thế giới:-AFP (Bắc Kinh) ngày 1/12/2015: “Bắc Kinh ra lệnh tạm ngưng hoạt động cả ngàn nhà máy và cho phép học sinh ở nhà khi làn khói đen của khí thải vượt mức an toàn 25 lần.” Đây là thảm họa của phát triển kinh tế thế giới nói chung, đặc biệt với Hoa Lục.
-Reuters ngày 1/12/2015: “Human Rights Watch kêu gọi Tổng Thống Obama cho mở cuộc điều ra 21 viên chức Hoa Kỳ, kể cả cựu Tổng Thống Bush Con, Phó Tổng Thống Dick Cheney, Giám Đốc CIA George Tenet, Bộ Trưởng Tư Pháp John Ashcroft và Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Condoleezza Rice về các hành vi tra tấn các nghi can khủng bố ở trại tạm giam.”
-Business Insider ngày 2/1/2/2015: “Nga thử nghiệm thành công loại hỏa tiễn diệt vệ tinh ASM-135 ASAT vào tháng này, ghi dấu một giai đoạn mới trong tiến trình quân sự hóa không gian toàn cầu. Với sự thành công này, Nga cùng Trung Quốc đã trang bị cho quân đội của mình những vũ khí chiến lược trong trận chiến ở không gian.”
Chỉ trong vài năm nữa thôi, cuộc chiến giữa các siêu cường sẽ không còn diễn ra trên mặt đất. Nếu các vệ tinh bị tiêu diệt thì các thứ như: hàng không mẫu hạm, hỏa tiễn liên lục địa, máy bay ném bom chiến lược sẽ trở nên vô dụng.
-AFP ngày 5/12/2015: “Iraq yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ phải rút ngay lập tức lực lượng, bao gồm thiết giáp và pháo binh vừa triển khai tại khu vực Bashiqa phía bắc Mosul mà không có sự đồng ý của nước này. Sự triển khai là một vi phạm nghiêm trọng tới chủ quyền lãnh thổ của Iraq.” Iraq cũng đã gửi thư khiếu nại lên Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Thế nhưng ngày 14/12/2015 Thổ Nhĩ Kỳ đã rút binh sĩ ra khỏi vùng này để tránh gây căng thẳng với Iraq. Nhưng bộ trưởng ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ lại nói rằng số quân tại đây tăng hay giảm tùy theo nhu cầu và vẫn chưa nói rõ rút lui toàn bộ hay chỉ rút lui một phần.
-AP (Yemen) ngày 11/12/2105: “Chính quyền Yemen được quốc tế công nhận và phiến quân Shiite hiện đang kiểm soát Thủ Đô Sanaa từ Tháng Chín đã đồng ý tiến hành cuộc ngưng bắn kéo dài một tuần trước cuộc đàm phán ở Genève.” Thế nhưng theo Reuters ngày 14/12/2015: “Hai chỉ huy quân sự cao cấp của Saudi Arabia và United Arab Emirates đã chết bởi hỏa tiễn cùng khoảng hơn mười binh sĩ Vùng Vịnh, Yemen và Sudan khi cuộc giao tranh bùng phát trước cuộc đàm phán dự trù vào 15/12/2015.”
-AP (Kabul) ngày 12/12/2015: “Các tay súng đã đột nhập vào Tòa Đại Sứ Tây Ban Nha tại Thủ Đô Kabul sau khi cho nổ bom ở khu vực ngoại giao của thủ đô A Phú Hãn, tiếp đó là cuộc giao chiến với lực lượng an ninh kéo dài cả tiếng đồng hồ trong khi nhân viên tòa đại sứ núp ở dưới hầm trú ẩn.” Điều này cho thấy tình hình A Phú Hãn vẫn chưa thể nào ổn định dù Hoa Kỳ, Anh, Úc và Gia Nã Đại đã đem quân vào đây từ năm 2001 và tiêu tốn cả ngàn tỉ đô-la.
-AP (Nam Vang) ngày 12/12/2015: “Các nhân viên y tế Campuchia cho biết họ đã phải chuyển tới một quận ở vùng đông bắc 10 người chết và hơn 100 người bị ói mửa trong hai biến cố khác nhau có liên quan đến việc ăn thịt chó và uống rượu đế (rice wine).
Không biết tin này có làm mấy tay mê món “sống ở trên đời”, dựa mận, cây còn, mộc tồn, cờ tây, người Việt Nam ta…ớn da gà không? Ngày xưa nếu đói quá phải ăn thịt chó thì cũng có thể thông cảm. Ngày nay thịt cá ê hề sao lại còn ăn món “bất nhân” này?
-AFP ngày 12/12/2015: “Ứng cử viên Donald Trump tấn công ngược lại tỉ phú ‘đần độn’ Saudi Arabia sau khi ông hoàng tử này gọi Ô. Trump là nhục nhã cho Đảng Cộng Hòa, cho nước Mỹ và phải rút lui khỏi cuộc tranh cử. Hoàng Tử Alwaleed bin Talal đã phản ứng về lời đề nghị của ứng cử viên đang dẫn đầu - là Mỹ tạm thời cấm không cho người Hồi Giáo vào Hoa Kỳ.”
Hiện nay dư luận Hoa Kỳ đang tranh cãi về đề nghị này. Một số ủng hộ, một số cho là điên khùng và chắc chắn không có ông tổng thống Hoa Kỳ nào dám làm vậy. Nếu cấm mấy ông bà Muslim vào Hoa Kỳ thì thế giới Hồi Giáo sẽ điên lên và đồng loạt cấm người Mỹ vào các nước Hồi Giáo như Saudi Arabia, United Arab Emirates, Quata, Ba Tư, vùng Trung Đông, Thổ Nhĩ Kỳ, Pakistan, Nam Dương, Mã Lai, Phi Châu…thì nước Mỹ sẽ “xụm bà chè” ngay. Con người kể cũng lạ. Vì mình là người có lập trường ôn hòa cho nên ghét người có lập trường quá khích. Thế nhưng trong khi chống kẻ quá khích, chúng ta có thể từ từ biến thành kẻ quá khích lúc nào không hay. Có điều ít hai chịu tìm hiểu tại sao càng chống khủng bố, khủng bố càng lan rộng. Business Insider ngày 12/12/2015 cho biết, “Trong khi Phương Tây tập trung vào việc đẩy Nhà Nước Hồi Giáo ra khỏi Syria và Iraq, theo phóng viên New York Times, nhóm khủng bố có tầm ảnh hưởng ở Lybia ( ISIS & ISIL) đang phát triển mạnh khi họ xây dựng một thủ đô phòng hờ nếu căn cứ địa Raqqa, Syria thất thủ. Phóng viên này dùng danh từ ‘báo động và kinh hoàng’ (shocke and alarmed) khi mô tả về sự lớn mạnh của nhóm khủng bố này.”
Nếu không khéo, cuộc chiến “chống khủng bố” có thể biến thành cuộc “thánh chiến” trên quy mô toàn cầu giữa Hồi Giáo và Hoa Kỳ cùng các quốc gia Tây Phương, Úc Châu, Gia Nã Đại. Mới đây Hoa Kỳ vừa có hai sự kiện tuy nhỏ nhưng đáng để chúng ta lưu ý. Một thầy giáo ở Atlanta, Georgia đã hỏi một nữ học sinh 13 tuổi là “Có đem theo bom ở túi đeo lưng không ?” Sau đó hiệu trưởng đã phải ngỏ lời xin lỗi. Một nữ nhân viên của Nha Cải Huấn bị thu hình khi bà này tấn công một nhóm đàn ông Hồi Giáo khi họ đang cầu nguyện tại Lake Chabot Regional Park, San Francisco. Theo KABC-TV, khi một người đàn ông Hồi Giáo nói rằng “Tôi kính trọng Jesus” thì người đàn bà tức giận nói rằng, “ Đầu óc của mày bị chế ngự mất rồi, bị tầy não. Đầu óc mày không có gì hơn là thù ghét, toàn là thù ghét. “ (Your mind has been taken over, brainwashed. And you have nothing but hate, nothing but hate.) Và bà đã dùng cây dù để đánh người đàn ông và ném vào anh ta một ly cà-phê.
-AFP (Podgorica) ngày 12/12/2015: “ Vài ngàn người thuộc các đảng đối lập thân Nga đã biểu tình phản đối Montenegro gia nhập NATO và đòi hỏi vấn đề phải được trưng cầu dân ý.”
-Reuters ngày 12/12/2015: “Tổng Thống Yahya Jammeh của Gambia tuyên bố nước ông- trước đây là một chính quyền thế tục - nay là một nước Cộng Hòa Hồi Giáo với mục đích để quốc gia ở vùng Tây Phi này xa lìa quá khứ thuộc địa.”
-AFP (Moscow) ngày 13/12/2015: “Một khu trục hạm Nga ở Biển Aegean đã phải dùng súng hạng nhẹ bắn cảnh cáo để tránh đụng chạm với một tàu chiến Thổ Nhĩ Kỳ đang tới gần. Sau đó Moscow đã triệp tập tùy viên quân sự Thổ về biến cố này.” Cùng ngày, AFP cho biết quân đội Thổ đã cấm binh sĩ nghỉ phép tại Nga trong lúc Nga và Thổ vẫn còn rối bời bởi biến cố Thổ bắn rơi máy bay Nga.” Reuters ngày 14/12/2015, bộ trưởng ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng sự kiên nhẫn của Ankara có giới hạn sau khi Moscow đã phản ứng “quá lố” về biến cố nói trên. Theo Reuters) ngày 14/12/2015, “Phát ngôn viên Điện Kremlin cho biết sẽ không có cuộc gặp gỡ song phương giữa tổng thông Nga Putin và tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan dự trù vào 15/12/2015.
-Fox News ngày 13/12/2015: “Ứng cử viên Donald Trump nói rằng Bà Hillary Clinton đã giết cả trăm ngàn người do quyết định ngu xuẩn lúc bà làm bộ trưởng ngoại giao- lời tuyên bố gây sững sờ trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Fox News. Ông Trump còn nói rằng chính sách ngoại giao của Ô. Obama về Phi Châu và Trung Đông đã khiến cả trăm ngàn người thiệt mạng. Bà Clinton đã tạo ra bao rắc rối do chính sách ngoại giao ngu xuẩn của bà. Hãy nhìn những gì bà ta làm ở Lybia, Syria. Hãy nhìn vào Ai Cập. Ai Cập là một mớ xà bần “. (She is the one that caused all this problem with her stupid policies. You look at what she did with Libya, what she did with Syria. Look at Egypt, what happened with Egypt, a total mess.)
Như một vở kịch được lập đi lập lại từ 200 năm nay, mỗi mùa tranh cử tổng thống, nước Mỹ giống như một cuộc đả lôi đài. Người ta bươi móc, tố cáo, triệt hạ, bôi bẩn nhau, kể cả nghe lén (Watergate) để giành ghế tổng thống, người dân hoang mang, chia rẽ, không biết phải nghe ai. May mà nước Mỹ rộng lớn, chứ nước Mỹ mà nhỏ bé thì đã chia năm xẻ bảy rồi. Trong thời gian vận động tranh cử kéo dài hơn một năm, do nhu cầu kiếm phiếu cho nên chính sách ngoại giao của Mỹ có thể phải thay đổi để chiều lòng cử tri, do đó nhiều quốc gia nhỏ bé có thể chết oan. Vì Mỹ là một siêu cường đang bá chủ thế giới cho nên cả thế giới phải theo dõi diễn tiến của cuộc bầu cử để “liệu hồn” điều chính chính sách ngoại giao sao cho thích hợp với tình hình chính trị của Uncle Sam.
-AFP (Nairobi) ngày 13/12/2015: “Chính phủ Hoa Kỳ ra lệnh cho các nhân viên không có nhu cầu khẩn cấp cũng như gia đình phải rời ngay Burundi- một quốc gia Đông Phi mà thủ đô hiện đang tràn ngập trong bạo động. Cuộc nổ súng vào ngày 11/12/2015 là cuộc bạo loạn tệ hại nhất kể từ khi cuộc đảo chính vào Tháng Năm thất bại và Tổng Thống Pierre Nkurunziza đang tìm cách kiếm thêm nhiệm kỳ thứ ba sau khi ông thắng trong một cuộc bầu cử đầy tranh cãi mới đây vào Tháng Bảy.”
Từ ngàn xưa tới giờ “thiên hạ đại loạn” cũng chỉ vì người lãnh đạo tham quyền cố vị, tham nhũng, bè phái, gia định trị thối nát, không lo cho dân mà chỉ lo vơ vét, hôn quân ám chúa, hoang dâm vô độ, không biết nghe lời nói phải, chà đạp lên luật pháp quốc gia, các đảng phải tranh giành quyền lợi xé nát đất nước. Nếu là hoàng tộc thì tranh nhau ngôi báu…chứ “dân ngu cu đen” làm sao có thể làm loạn thiên hạ được. Do đó Khổng Tử dạy con người phải tu thân. Càng làm lớn, càng giữ ngôi vị cao trong chính quyền lại càng phải tu thân hơn hàng thứ dân: “Lo trước cái lo của thiên hạ. Vui sau cái vui của thiên hạ” Đó là đạo trị quốc của Thánh Đức đời xưa. Nhưng than ôi! Ngày nay tìm đâu ra Thánh Đức? Chính trị gia “xôi thịt”, “ma giáo” và “Nhạc Bất Quần” thì nhiều, còn các bậc hiền đức dường như đã chết hết cả rồi. Chính trị ngày nay không còn là mộng kinh bang tế thế, trị quốc an dân của bậc sĩ phu, mà là “nghề” để kiếm danh kiếm lợi và tương lai cho con cháu.
-Fox News ngày 13/12/2015: “Ông Già Noel bị cấm. Lời thề trung thành với ngọn cờ, nền cộng hòa, dưới sự che chở của Thượng Đế không còn được đọc hàng ngày nữa. Lễ Thanksgiving được thay thế bởi Harvest Festival và các cuộc tụ hội Giáng Sinh được thay thế bằng Hội Hè Mùa Đông. Bà hiệu trưởng mới Eujin Jaela Kim đã đưa một sự thay đổi chính trị toàn diện cho Trường Công Lập ở 169 Sunset Park, Brooklyn khiến phụ huynh và giáo chức lo ngại.” (Santa Claus is banned. The Pledge of Allegiance is no longer recited. “Harvest festival” has replaced Thanksgiving, and “winter celebrations” substitute for Christmas parties. New principal Eujin Jaela Kim has given PS 169 in Sunset Park, Brooklyn, a politically correct scrub-down, to the dismay of teachers and parents.)
Có thể bà hiệu trưởng này đã viện dẫn điều khoản “tách biệt giữa tôn giáo và quốc gia” (separation of church and state) được ghi trong Hiến Pháp Hoa Kỳ. Điều khoàn này quy định các hoạt động của quốc gia, các cơ sở của quốc gia (công viên, trường học, dinh thự, trại lính) không được dùng để hỗ trợ, giúp đỡ, xúc tiến bất cứ tôn giáo nào. Chính vì thế mà vào năm 2006 Quận Hạt Dixie đã phải tháo gỡ một phiến đá cẩm thạch trên đó có khắc Mười Điều Răn Của Chúa (Ten Commandments) ra khỏi bậc thềm của tòa thị chính quận hạt. Vào năm 2003, Chánh Án Roy Moore của Alabama đã bị một hội đồng về đạo đức cách chức vì đã không tuân lệnh tháo gỡ phiến đá khắc Mười Điều Răn Cúa Chúa ra khỏi trụ sở của Tòa Án Liên Bang. (MONTGOMERY, Alabama (CNN): Alabama's judicial ethics panel removed Chief Justice Roy Moore from office Thursday for defying a federal judge's order to move a Ten Commandments monument from the state Supreme Court building.)
Tự do tôn giáo có cái lợi mà cũng có cái hại. Mọi tôn giáo đều bình đẳng. Tôn giáo dòng chính /đa số chiếm 85% cũng ngang bằng với tôn giáo 1%, kể cả đạo thờ Quỷ Sa-tăng (Satanism) hiện có 100,000 tín đồ trên toàn thế giới. Mới đây các tượng Quỷ Sa-tăng đã được khánh thành tại Thành Phố Detroit và Oklahoma của Hoa Kỳ. Quán xét vào lịch sử nhân loại chúng ta thấy, một sự thay đổi tín ngưỡng/tôn giáo sẽ kéo theo sự thay đổi toàn diện về lịch sử, chính trị, văn hóa, phong tục, lối sống gia đình, xã hội, luân lý, đạo đức cho nên chiến tranh tôn giáo tức thánh chiến (Jihad &Crusade) là loại chiến tranh khủng khiếp nhất.
-Business Insider ngày 14/12/2015: “Một tàu tác chiến ven biển tối tân nhất của Mỹ mang tên USS Milwaukee trị giá 362 triệu đô-la đã vỡ toang và phải kéo về căn cứ khi mới hạ thủy và vận hành được một tuần lễ. Thượng Nghị Sĩ John McCain gọi đây là một sự hư hỏng không sao tin nổi.”
-Reuters (Dubai) ngày 14/12/2015: “Saudi Arabia loan báo sự hình thành một liên minh bao gồm 34 quốc gia Hồi Giáo để chống lại chủ nghĩa khủng bố. Một danh sách dài bao gồm: Ai Cập, Qatar, United Arab Emirates, Thổ Nhĩ Kỳ, Mã Lai, các nước Vùng Vịnh và Phi Châu.”
Tình hình Biển Đông: Tại Biển Đông, Trung Quốc giống như một con sư tử đã săn được con mồi (xây dựng được 10 đảo nhân tạo) đang thong thả thưởng thức bữa ăn (phát triển hạ tầng cơ sở và xây dựng căn cứ quân sự). Ăn xong rồi lại đi săn mồi tiếp, đồng thời liên tục thao diễn quân sự để thị uy. Chính vì lo sợ viễn ảnh đó, theo International Business Times ngày 2/12/2015 cho biết, “Tổng Thống Obama sẽ cùng lãnh đạo các nước Đông Nam Á tổ chức hội nghị thượng đình đặc biệt tại Hoa Kỳ vào năm tới, ghi đậm “hợp tác chiến lược” mà họ nỗ lực tiến tới tháng qua giữa lúc ảnh hưởng và sự khẳng quyết của Hoa Lục gia tăng trong vùng. Ô. Obama đã đạt lời mời khi ông ở Manila và Kuala Lumpur vào Tháng Mười Một khi tham dự Thượng Đỉnh ASEAN.”
Trong khi đó Đài Loan (Trung Hoa Dân Quốc) - anh chàng láu cá này “nhờ gió bẻ măng”. Theo VOA tiếng Việt ngày 13/12/2015: “Đài Bắc hôm 12/12, khánh thành một ngọn hải đăng và cầu cảng mới được tân tạo trên đảo Thái Bình mà Việt Nam gọi là Ba Bình ở biển Đông. Đích thân Bộ trưởng Nội vụ Đài Loan Trần Uy Nhân đã tới dự lễ khánh thành trên hòn đảo có diện tích lớn nhất ở Trường Sa. Ông Trần cùng các quan chức của Đài Loan trước đó đã đáp máy bay ra hòn đảo hiện do Đài Bắc kiểm soát này. Các quan chức cũng đã công bố một tấm biển do đích thân Tổng thống Mã Anh Cửu ký lên, trên đó khắc dòng chữ tuyên bố rằng hòn đảo nằm ở biển Nam Trung Hoa và vùng nước lân cận là “một phần lãnh thổ không thể tách rời của Đài Loan”. (*) Trong khi đó chính quyền Việt Nam nói rằng, “Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cớ lịch sử khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Mọi hoạt động của các bên tại khu vực này không được sự chấp thuận của Việt Nam đều là bất hợp pháp và vô giá trị.”
Rồi ngày 14/12/2015 Reuters loan tin, “Công ty dầu khí lớn Sinopec đang xây một trạm cung cấp dầu
(a filling station) tại Biển Đông trong lúc Hoa Lục mở rộng hạ tầng cơ sở dân sự trong vùng thủy lộ đang tranh chấp, củng cố việc tiến vào vùng biển trọng yếu của Đông Nam Á Châu. Trạm cung cấp dầu với kho chứa được xây dựng trên Đảo Phú Lâm (Woody Island) của Quần Đảo Hoàng Sa phải mất một năm để hoàn tất.”
Rõ ràng Hoa Kỳ chỉ phản đối, răn đe chứ không có hành động cụ thể trừng phạt hoặc ngăn chặn sự bành trướng vi phạm luật pháp quốc tế của Hoa Lục tại Biển Đông.
-BBC News ngày 15/12/2015: “Máy bay trinh thám P-3 Orion của Úc đã thực hiện chuyến bay ‘vì tự do hàng hải’ trên Biển Đông.”
Nhận Định:1) Thổ Nhĩ Kỳ: Một con ngựa chứng hay ung nhọt của NATO:CNSNews ngày 1/12/2015: Trong một bài viết nhan đề “Are Trump and Putin right?” Patrick J. Buchanan nhận định như sau, “Nhưng trong cuộc chiến chống ‘khủng bố Hồ Giáo cực đoan’ ai thực sự là đồng minh: Edogan- người đang trợ giúp và tiếp tay cho Hồi Giáo Thánh Chiến ở Syria hay Putin người đang bỏ bom nhóm này?” (But in this war against "radical Islamic terrorism," who is the real ally: Erdogan, who has been aiding and abetting Islamic jihadists in Syria, or Putin, who has been bombing them?) Theo AFP ngày 30/11/2015, “Tổng Thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan nói rằng ông sẵn sàng từ chức nếu lời cáo buộc của Tổng Thống Putin rằng ông buôn bán dầu lửa với ISIS được chứng minh.” Khi tuyên như vậy Ô. Erdogan không phải là con người khôn ngoan. Nếu ông thật sự “trong trắng” thì ông chỉ cần nói, “Đây là một sự vu cáo trắng trợn. Tôi yêu cầu kẻ vu cáo trưng bằng cớ. Nếu không, họ phải xin lỗi chính phủ và nhân dân Thổ Nhĩ Kỳ về việc làm thiếu đạo đức này.” Bởi vì nếu họ trưng được bằng cớ thì Ô. Erdogan tính sao? Từ chức hả? Có chắc không? Nếu không thì ông ăn nói làm sao với thế giới? Chính vì thế mà từ ngàn xưa tới giờ, những bậc minh quân đều ít nói mà chỉ để cố vấn, quần thần nói, để mình có thể sửa chữa. Hiện nay báo chí thế giới nghi ngờ Thổ Nhĩ Kỳ:
-Tiếp tế thiết bị quân sự cho quân khủng bố.
-Huấn luyện binh sĩ ISIS.
-Chữa trị thương binh ISIS tại bệnh viện Thổ Nhĩ Kỳ.
-Mua dầu hỏa của ISIS.
-Gửi binh sĩ chiến đấu cùng với lực lượng ISIS.
Theo Reuters ngày 2/12/2015, Thứ Trưởng Quốc Phòng Nga Anatoly Antolov tố cáo, “Thổ Nhĩ Kỳ là nguồn tiêu thụ chính số dầu ăn cắp từ chủ nhân chính của nó là Syria và Iraq. Theo tin tức mà chúng tôi thu nhận được, Tổng Thống Erdogan và gia đình đã can dự vào việc buôn bán tội lỗi này.” Tuy nhiên phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ lên tiếng bênh vực Thổ Nhĩ Kỳ khi nói rằng, “Không có sự thông đồng của chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ trong một số hoạt động mua bán dầu bất hợp pháp từ IS. Chúng tôi hoàn toàn không tin đó là sự thật.”
Thế nhưng trên The Week ngày 3/12/2015, Michael Brebdab Dougherty có bài viết “Giờ đây Thổ Nhĩ Kỳ trở thành gánh nặng/món nợ khổng lồ của NATO và Hoa Kỳ” (Turkey is now a huge liability for NATO and America) và kết luận như sau, “Giống như nhiều quốc gia khác trong vùng, đồng minh Hoa Kỳ là Thổ Nhĩ Kỳ tạo nhiều rủi ro và lợi chắng bao nhiêu. Sáu mươi ba năm là thời gian quá tốt trong lịch sử bang giao. Nhưng đây là lúc chúng ta từ từ giảm bớt để đi tới một sự chia tay/ly dị êm thắm.” (Like so many other states in the region, Turkey's alliance with the United States is now high-risk and low-upside. Sixty-three years is a pretty damn good run in the history of diplomacy. But now is the time to ease our way to an amicable divorce.) Reuters ngày 4/12/2015 tiết lộ tin độc quyền, “Kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Nga vào tuần trước, Hoa Kỳ đã âm thầm không đòi hỏi Thổ Nhĩ Kỳ phải đóng vai trò tích cực hơn nữa trong chiến dịch không kích Nhà Nước Hồi Giáo do Hoa Kỳ lãnh đạo, một đòi hỏi đã có từ lâu lắm rồi. Một giới chức Hoa Kỳ tiết lộ với Reuters rằng, hành động này của Hoa Kỳ nhằm cho có đủ thời gian để căng thẳng giữa Thổ và Nga lắng dịu.”
Sự kiện cho thấy Hoa Kỳ rất lo ngại một sự đụng độ quân sự giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu nó xảy ra thì thật dở khóc dở cười. Không bênh Thổ thì không được. Nhưng bênh thì kéo cả nước Mỹ vào một cuộc xung đột với Nga vì chuyện tào lao do lỗi lầm của Thổ, trong khi nước Mỹ đang nhức đầu với bao chuyện trọng đại của thế giới. Sự kiện cũng cho thấy Hoa Kỳ đã bắt đầu nghi ngờ Thổ “có lòng kia khác” lợi dụng quan hệ đồng minh với Mỹ và NATO để theo đuổi mục đích riêng tư. Chưa biết Thổ sẽ phải chấn chỉnh lại thái độ của mình như thế nào. Nhưng dù thế nào đi nữa thì Mỹ cũng phải “ngậm đắng nuốt cay” không thể bỏ Thổ. Vì nếu bỏ Thổ thì Mỹ và Đồng Minh không còn bàn đạp để tổ chức những cuộc không kích Nhà Nước Hồi Giáo và căn cứ địa an toàn để huấn luyện, tiếp tế, nuôi dưỡng phe phiến quân đang chống lại chính phủ Syria và nhất là trấn giữ thủy lộ chiến lược của tàu Nga từ Hắc Hải tiến vào Địa Trung Hải. Do đó trong lịch sử nhân loại, nhiều gian thần lộng hành nhưng vẫn được vua thương mến, bao che, dung dưỡng vì không có “nó” thì không được.
2) Tình hình Syria chưa biết đi về đâu: Dưới sự trợ giúp của Nga, Syria dần dần tái chiếm một số thành phố, phi trường cũng như trọng điểm chiến lược nhưng phe ly khai và Nhà Nước Hồi Giáo dù bị thiệt hại, vẫn tồn tại.
- Ngày 1/12/2015 CNN cho biết: “Tổng Thống Obama cảnh báo tổng thống Nga về sự can thiệp vào cuộc nội chiến ở Syria khi nói rằng chắc Ô. Vladimir Putin biết trước nước ông sẽ đối đầu với nhiều hiểm nguy khi tham gia vào cuộc chiến đẫm máu này... Ám ảnh Afghanistan năm xưa vẫn còn đó.”
Thật lạ! Ô. Obama biết khuyên Nga chớ nên can dự vào cuộc chiến đẫm máu và phức tạp tại Syria. Thế tại sao ông lại hỗ trợ cho phe nổi dậy, gửi biệt kích và tiếp tục gửi thêm biệt kích để quân Mỹ chiến đấu trên bộ và đã ném cả thảy 5 tỉ đô-la vào cuộc chiến này? Tại sao ông biết khuyên bạn ông nguy hiểm, đừng dính vào, nhưng chính ông lại dính vào và dính mạnh hơn nữa? Tại sao ông không ngưng yểm trợ phe phiến quân, rút hết lực lượng đặc nhiệm về nước để “Nga lãnh cái búa”, chống khủng bố một mình…có phải sướng hơn không? Tại sao không đợi cho Nga “ôm đầu máu” thảm bại như Afghanistan năm xưa như lời ông nói, rồi nhảy vào thanh toán cả IS lẫn chính quyền Syria có phải vừa đỡ tốn kém, vừa gọn nhẹ không? Dường như có cái gì “lấn cấn” về quyền lợi ở bên trong cho nên Ô. Obama mới nói thế. Tin mới nhất cho biết Mỹ sẽ gửi 200 đặc nhiệm ưu tú để chiến đấu ở Iraq nhưng cũng được tự do hoạt động ở Syria, với mục tiêu đánh vào” bộ não và hệ thống thần kinh của IS”. Thủ Tướng Iraq Abadi hoan nghênh việc triển khai này nhưng nói rằng hoạt động của lực lượng đặc nhiệm Mỹ phải được Iraq chấp thuận và phải phối hợp với quân đội Iraq. Ô. Abadi nhấn mạnh, trong khi Iraq cần sự trợ giúp quốc tế nhưng không cần sự hiện diện của quân đội ngoại quốc. Thế nhưng theo Reuters, Liên minh đang cầm quyền nói rằng Thủ Tướng al-Abadi sẽ tự đào hố chôn sự nghiệp chính trị của mình và làm suy yếu cuộc chiến đấu chống ISIS nếu cho phép Hoa Kỳ triển khai lực lượng đặc nhiệm trên xứ sở này.
Rõ ràng sách lược của Ô. Obama là “rách đâu vá đó”, hành động tùy theo sự chống đối của phe đối lập nhất là của Ô. John McCain, chứ không có một sách lược nào cho nước Mỹ. Từ “Cuộc chiến Iraq xong rồi” (Iraq War is over) tới rút quân…sẽ không bao giờ gửi quân tới Iraq nữa… tới gửi 550 quân… rồi gửi thêm 200 biệt kích. Không biết tới bao giờ lại đem 150,000 quân vào đây giống hệt như Ô. Bush Con năm xưa ? Reuters ngày 1/12/2015 loan tin từ Baghgad, “Nhóm vũ trang rất mạnh Iraq Shiite Muslim phản đối và thề sẽ chống lại bất cứ cuộc triển khai quân Mỹ vào đất nước này sau khi có tin Mỹ sẽ đem lực lượng tinh nhuệ vào Iraq để chống quân IS. Thủ lãnh Kata'ib Hezbollah thề săn đuổi và Mỹ sẽ trở thành mục tiêu chính của nhóm này. Nhóm Badr Organisation và Asaib Ahl al-Haq do Ba Tư hỗ trợ và được chính phủ che chắn cũng đưa ra lời cảnh cáo tương tự. Họ nói với phóng viên Reuters rằng họ không còn tin tưởng vào Mỹ nữa sau cuộc xâm lăng 2003.” Bài báo bình luật tiếp, “Vai trò quân sự rộng lớn của Nga tại nước láng giềng Syria, và sự tham gia của Nga vào ban điều hợp an ninh tình báo tại Baghdad trong đó có cả Ba Tư và Syria - có thể làm mối lo sợ của Hoa Kỳ gia tăng là họ sẽ mất thêm chỗ dựa chiến lược tại một vùng quan trọng nhất thế giới.”
Để bồi thêm “Hội Chứng Iraq” ngày 1/12/2015, MintPressNews cho biết, phát biểu trên tờ báo Đức Der Spiegel trước khi Quốc Hội Anh biếu quyết xem có nên can dự vào cuộc chiến chống IS tại Syria, Tướng Michael Flynn- nguyên tư lệnh Lực Lượng Đặc Biệt Hoa Kỳ nói rằng, cảm xúc mù lòa sau cuộc tấn công 9/11 đã khiến Hoa Kỳ và đồng minh quyết định sai lầm có tính chiến lược để chống lại al-Qaeda và gọi hậu quả của Cuộc Chiến Iraq ngày hôm nay là sai lầm khủng khiếp. Sau cuộc tấn công vào New York và Washington năm 2001, phản ứng của chúng ta là, ‘bọn khốn kiếp này ở đâu? Hãy giết chúng nó. Hãy đi bắt hết chúng nó.’Thay vì hỏi, ‘Tại sao họ tấn công chúng ta?’ chúng ta lại hỏi, ‘bọn này ở đâu?’ Thế là chúng ta tiến vào con đường sai lầm chiến lược.” (The former top US Special Forces chief claimed on Sunday that blinding emotion after the 9/11 attacks led the United States and its allies to take the wrong strategic decisions to counter al-Qaeda, calling the subsequent Iraq War a “huge error.” The admission by Michael Flynn, made to German newspaper Der Spiegel, comes as British MPs prepare to vote on extending the UK’s bombing campaign against the Islamic State into Syriafollowing the massacre in Paris….after the 2001 attacks on New York and Washington. “Our response was, ‘Where did those bastards come from? Let’s go kill them. Let’s go get them.’ Instead of asking why they attacked us, we asked where they came from. Then we strategically marched in the wrong direction.)
Đây là những tin không vui cho Mỹ. Vừa ân hận vừa ám ảnh vì sai lầm trong Cuộc Chiến Iraq cho nên không dám gửi nhiều quân mà chỉ nhỏ giọt bằng lực lượng đặc nhiệm. Khi quân Mỹ vào rồi, lực lượng nhỏ bé này vừa chống ISIS ngoài tiền tuyến, vừa chống quân Shiite Muslim sau lưng - coi chừng lại sa lầy một lần nữa. Không biết các chiến lược gia ở Tòa Bạch Ốc có hiểu rằng Mỹ vào Iraq lần này với bộ mặt mới, với tình cảm mới và với hoàn cảnh mới chống quân khủng bố chứ không phải chống lại Saddam Hussein như 12 năm trước nữa. Khi người chồng bỏ nhà ra đi đã 12 năm, nay quay trở lại với bà vợ cũ, liệu tình cảm có cỏn mặn mà như xưa không? Ngày 3/12/2015, tại Belgrade Ô. John Kerry nói rằng, “Oanh kích không thôi chưa đủ mà cần có bộ binh mà lực lượng này có thể là quân đội hiện có của Syria và liên quân Ả Rập chứ không phải quân Tây Phương. Ông nói thêm, ISIS có thể bị đánh bại trong vài tháng nếu có cuộc ngưng bắn giữa chính phủ Syria và phe phiến quân ôn hòa. Ông thúc giục thế giới hỗ trợ cho giải pháp hòa bình do Hoa Kỳ, Nga và một số nước khác đang làm rối beng lên.” Vào ngày 14/12/2015, sau khi họp với Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, xuất hiện tại Bộ Quốc Phòng cùng với Bộ Trưởng Ashton Carter và một số vị tướng, Ô. Obama nói rằng Hoa Kỳ tăng cường hành động đẻ chống lại đầu não của Nhà Nước Hồi Giáo tại Iraq và Syria và lực lượng liên minh đã tấn công mạnh mẽ hơn bao giờ hết.”
Trong khi đó, theo AFP ngày 2/12/2105: “Trong hai tuần lễ vừa qua, Nga và Syria đã tổ chức cuộc tập trận chung tại Tỉnh Latakia để chuẩn bị cho cuộc tấn công vào Idlib - vùng lân cận do phe ly khai nắm giữ.” Hiện nay Nga tăng cường lực lượng tại Phi Trường Shaayrat nằm ở miền trung Syria để làm căn cứ cho phi cơ chiến đấu khi quân chính phủ đã kiểm soát được Thành Phố Homs và tiến dần về Thành Phố Cổ Palmyra. Công việc chuẩn bị gần hoàn tất. Pháo binh cũng đã được triển khai. Đây là phi trường quân sự thứ hai của Nga tại Syria.” Nga giúp Syria mở rộng vùng kiểm soát, tạo thành quả trên chiến trường để có ưu thế trên bàn hội nghị.
Dù vào bàn hội nghị, nhưng lập trường của Nga vẫn khác biệt với Mỹ. Tại Hội Nghị An Ninh Âu Châu tổ chức tại Belgrade (Serbia) Ngoại Trưởng Lavrov nói rằng chỉ có chính phủ Syria và những ai chống lại chủ nghĩa cực đoan mới được tham gia cuộc thương thảo về hòa bình cho Syria. Không có chỗ cho quân khủng bố tại bàn hội nghị. Không thể chấp nhận được chuyện cứ tiếp tục chia nhóm khủng bố thành hai thành phần xấu và ôn hòa. Lời tuyên bố ám chỉ ISIS và các nhóm phiến quân do Hoa Kỳ hỗ trợ chống lại chế độ của Ô. Assad.”
Còn Tổng Thống BasharAssad nói rằng chính quyền của ông sẽ không thương thảo với các nhóm vũ trang và gọi đó họ là quân khủng bố mà chỉ thương thảo với các nhóm đối lập chính trị. Trong khi đó theo AFP, nhóm có liên hệ với Al-Qaeda đã bác bỏ kết quả của cuộc họp giữa các thủ lĩnh của phe nổi dậy đồng ý thương thảo với Tổng Thống Assad trong một hội nghị do Saudi Arabia tổ chức. Còn Nga thì tố cáo cuộc họp các nhóm ly khai đó không đại diện cho ai cả.” Ngày 14/12/2015 Reuters cho biết, các Ô. Lavrov và John Kerry đã đồng ý về những điều kiện tiên quyết để tiến hành một cuộc họp sắp tới về vấn đề Syria trong cuộc điện đàm.
Dường như đây là một hành động xích lại gần Mỹ. Theo AP ngày 12/12/2015: “Tổng Thống Putin loan báo Nga vừa để nghị yểm trợ không kích cho nhóm ly khai Syria mạnh nhất do Mỹ và NATO hỗ trợ và kêu gọi hợp tác mạnh hơn nữa với Hoa Kỳ và liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo- một lời đề nghị cho thấy Moscow mong muốn thu hẹp sự khác biệt quan điểm về cuộc khủng hoảng Syria.” Theo Reuters ngày 14/12/2015, “Tham Mưu Trưởng Quân Đội Nga cho biết Nga đã tiến hành khoảng hơn một chục cuộc không kích để yểm trợ cho Quân Đội Syria Tự Do để chống lại quân Nhà Nước Hồi Giáo.
Có thể Nga nhìn thấy nhu cầu thực tiễn, hợp tác với phe phiến quân mạnh nhất là Quân Đội Syria Tự Do được Mỹ hỗ trợ để tiêu diệt phe IS chứ không chấp nhận nói chuyện bất cứ với phe phiến quân nào do Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia nuôi dưỡng hoặc các nhóm “thanh chiến”, khủng bố al-Qaeda. Ngày hôm nay, 15/12/2015, Ô. John Kerry tới Moscow, trong cuộc hội đàm với Ô. Lavrov trước khi gặp Tổng Thống Putin, ông nói, “Hoa Kỳ và Nga cần phải tìm một lập trường chung để chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria và khôi phục sự ổn định cho đông Ukraine. Thế giới sẽ lợi lạc khi các siêu cường thỏa thuận với nhau trước những cuộc khủng hoảng lớn.”
Hy vọng lời tuyên bố này khởi đầu cho chiến lược mới của Hoa Kỳ, thay vì đối đầu và kiềm chế Nga, sẽ là hợp tác để tạo ổn định cho thế giới. Thế nhưng tình hình Syria vẫn vô cùng phức tạp và chưa biết tương lai đi về đâu. Ngoài ra, chỉ cần một hành động thiếu suy tính của Thổ Nhĩ Kỳ hay Saudi Arabia thì mọi chuyện đều có thể đổ vỡ.
Đào Văn Bình(California ngày 15/12/2015)
(*) Đài Loan tức Trung Hoa Dân Quốc Tưởng Giới Thạch đã chiếm đảo này dưới thời VNCH năm 1956.